12/4/07

Eigen reactie op parlementsverkiezingen

Allereerst een korte persoonlijke reactie op de verkiezingsuitslag. Ik ben blij met de uitslag. De samenstelling van de nieuwe doema is bijna identiek aan de vorige. Vier partijen hebben de kiesdrempel van 7% gehaald. Voor Rechtvaardig Rusland was het kantje boord. Mijn sympathie gaat uit naar deze partij , omdat zij proberen op een constructieve wijze oppositie te voeren, d.w.z. zij onderschrijven de machtsorde, genaamd Poetin, maar concurreren qua partijprogramma met Verenigd Rusland en de andere partijen. Hopelijk laten de Communisten in de loop van deze vier jaar hun ideologische barrières vallen en ontstaat er een kleine maar effectieve sociaal georiënteerde oppositie in het parlement.

Bij het vormen van een oordeel over deze verkiezingen is het belangrijk twee zaken te scheiden. (1) Het overwicht van Verenigd Rusland in de media, deels dankzij de steun van president Poetin. En (2) de cultuur van lokale patronagenetwerken.

(1) Het overwicht van VR en Poetin in de media is een logisch gevolg van de positie die zij in de afgelopen 4 jaar gespeeld hebben. De 'democraten' vertellen de westerse media graag dat zij geen aanhang hebben, omdat zij door de media genegeerd worden. Dit is echter een omgekeerde redenering. Niemand is geheel van de buis verbannen. Hun ideeën slaan gewoon niet aan. De media geeft proportioneel meer aandacht aan grote partijen en publieke figuren en dat is vele andere democratieën ook niet vreemd. Ook Rechtvaardig Rusland's Mironov kreeg op de laatste dag niet de zendtijd die de lijsttrekkers van VR, KPRF en LDPR wel kregen. Hij heeft de kiesdrempel echter wel gehaald. Calimero's redden het niet in de Russisch democratie.

Voorts heeft de keuze van Poetin om zich te verbinden aan de VR partij een grote stempel op de campagne gedrukt. Qua uitslag denk ik overigens dat deze invloed wel mee valt. Meer dan 10% zal het echt niet schelen. Over het gevolg van deze beslissing van Poetin is nu nog weinig te zeggen. Gebruikt hij het verkregen mandaat om zich krampachtig vast te houden aan de eigen machtspositie, of gebruikt hij zijn steun bij de bevolking om straks onder de nieuwe president de invloed van bijvoorbeeld het parlement op de regering te vergroten? Een antwoord op deze vraag komt er op z'n snelst pas in de loop van het volgende jaar.

(2) De cultuur van patronagenetwerken ligt ten grondslag aan de meeste berichten van overtredingen van de kieswet. Dit zijn (a) kleine baasjes die de grote baas een plezier willen doen. Wanneer de grote baas zegt dat ze voor de partij campagne moeten voeren, voeren zij campagne op de manier zoals zij dat zelf kennen. (b) Arbeidscollectieven kennen het patroon van stemmen op de partij van hun baas, de hand die hen voedt. En (c) relaties tussen opdrachtgever en aannemer. Bedrijven die diensten verzorgen voor grote bedrijven of lokale overheden kunnen worden gedwongen om niet mee te werken aan de verkiezingscampagnes van ongewenste partijen.

Voordat dit verandert, zal er nog veel water door de Wolga stromen. Wellicht komt verandering niet eens zozeer vanuit praktische ervaringen met verkiezingen, laat staan normatieve ideeën over de democratie, als wel geleidelijke veranderingen in werkrelaties, de verhoudingen tussen werkgever en werknemer, opdrachtgever en aannemer en lokale overheid en ondernemer.

Er zijn stemmen die roepen dat het aantal overtredingen van de kieswet dit maal buitensporig groot was. Gelet op de bestaande patronagecultuur waarvan overigens de KPRF en de SPS zelf goed gebruik van maken, lijkt me dit overdreven. Ik kan me echter wel voorstellen dat de consolidatie van VR in het politieke bestel en het wortelen van de partij in de samenleving leidt tot een toename van het gebruik van de patronagecultuur. Dit is de keerzijde van de ontwikkeling die de partij doormaakt. Wanneer er (naast de KPRF) een grote politieke partij verschijnt die een beetje vorm begint te krijgen, brengt dat zowel positieve als negatieve elementen met zich mee. Ook hier zie ik de oplossing vooral in de emancipatie van de burger en in mindere mate in het ontstaan van politieke concurrentie. Politieke concurrentie, zo liet de opkomst van Rechtvaardig Rusland dit jaar zien, geeft alleen maar meer aanleiding voor druk via patronagenetwerken.

Ik vind het een mooie uitslag. De reguliere westerse media lijkt die mening niet te delen. Wellicht weer een gevolg van te hooggespannen verwachtingen, denk ik dan. Democratie is geen verworvenheid die bereikt kan worden, geen prijs die toegekend kan worden door de OVSE. Het is een langdurig proces dat gekenmerkt wordt door de culturele context waarin het zich afspeelt. Broederlijke controle vanuit andere democratieën is een goede zaak. Kritiek, die gebaseerd is op het idee dat er universele democratische standaarden bestaan, bewaakt door een kerngroep van westerse democratieën, werkt echter averechts. Voorts twijfel ik sterk of verkiezingen wel het beste moment zijn op de kwaliteit van een democratie in een land te meten. De 'hit en run' betrokkenheid van onze publieke opinie is wat dat betreft verre van ideaal.

Vanuit mijn ooghoeken zie ik de berichten in de Russische maandagkranten. De negatieve reacties uit het westen worden breed uitgemeten. Het beeld ontstaat dat het westen niet daadwerkelijk geïnteresseerd is in Rusland en slechts met het vingertje wil wijzen. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?

Presidentsverkiezingen

http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=830546

Lang napraten over de parlementsverkiezingen is er niet bij. Het voorspel voor de presidentsverkiezingen die op 2 maart gehouden worden is al begonnen. Tot 18 december kunnen partijloze kandidaten zich aanmelden. Voor partijkandidaten is de einddatum 23 december. Vervolgens hebben alle kandidaten tot 16 januari om zich in te schrijven, d.w.z. 2 miljoen handtekeningen te verzamelen. Vanaf 2 februari begint de campagneperiode.

De eerste kandidaat is Kasjanov. Kommersant citeert een medewerker van het organisatiecomité: "In het democratische kamp waren er altijd veel machinisten en weinig kolenscheppers." De krant merkt op dat het best zo zou kunnen uitvallen dat Kasjanov de enigste 'democratische' kandidaat wordt. De belangrijkste factor voor het verkrijgen van de 2 miljoen handtekeningen is immers geld. Een politicoloog schat het benodigde bedrag op ongeveer 7 miljoen euro en voegt daaraan toe dat Kasjanov dat geld heeft.

Kort na de parlementsverkiezingen gaven ook VR en RR hun traject aan. Verenigd Rusland zegt in december met een kandidaat te komen. Waarschijnlijk doen ze dat net als tijdens de parlementsverkiezingen als laatste. Rechtvaardig Rusland houdt op 10 december een partijtop. De partijleiding zegt serieus te willen kijken naar een kandidaat die gesteund wordt door de 'Voor Poetin' volksbeweging. Dit kan het mechanisme worden waarmee Poetin twee kandidaten selecteert en zo zijn belofte van een reële keus voor de kiezer waarmaakt.

OVSE top in Madrid

http://www.rg.ru/2007/11/30/obse.html
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=830973
http://www.rg.ru/2007/11/29/putin.html
http://www.rg.ru/2007/11/29/obse.html
http://www.rg.ru/2007/11/29/lavrov-rais.html
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=831349

Rossiiskaja Gazeta concludeert dat de leden van de OVSE tijdens de top in Madrid niet in staat zijn geweest de crisis te boven te komen. Er spelen drie belangrijke zaken, het CFE verdrag, de Amerikaanse afweerraketten en Kosovo, alsmede 2 recente zaken: Rusland's woordenstrijd met BDMIR/ODIHR en het mogelijke voorzitterschap van de OVSE voor Kazachstan.

De eerste drie zitten behoorlijk vast. Het CFE verdrag wordt deze maand door de Russen opgeschort. Poetin zei deze week nog voor eigen publiek dat er van Rusland's kant van een wapenwedloop geen sprake is. "Wij hebben de wapens nodig om onze veiligheid te garanderen en meer niet. Wanneer we een politiek van vrede voeren, wanneer we onze neus niet in andermans zaken zullen steken, dan hebben we daaraan voldoende. Maar we moeten er wel een dergelijk leger hebben dat niet toestaat dat een vreemde zijn snotterige neus in onze zaken steekt."

Wat betreft de Amerikaanse afweerraketinstallaties bericht een ander artikel in Rossiiskaja Gazeta dat de Amerikaanse kant de eerder gemaakte mondelinge afspraken volledig heeft genegeerd in de laatste brief die de VS Moskou toezond. Lavrov reageert: "Wanneer er begrip is tussen de twee leidende landen in de sector, dan verstevigt zich de strategische stabiliteit. Iedereen wint daarbij. Wanneer de strategische stabiliteit afneemt begint iedereen zich ongemakkelijke te voelen. " "Onafhankelijke experts uit de VS en EU hebben al vele malen op basis van concrete berekeningen aangetoond dat het systeem een reëel gevaar voor Rusland veroorzaakt."

De krant interviewt ook voormalig Tsjechisch premier Zeman. Hij noemt het raketafweersysteem een bewuste door de VS geplaatste barrière tussen de EU en Rusland om zo de vorming van een gemeenschappelijke economische ruimte te frustreren. Zeman ondersteunt het idee voor een referendum in Tsjechië.

Rusland's idee, gesteund door een reeks landen uit de voormalige Sovjet Unie, voor de hervorming van ODIHR ontvangt geen waardering. VS afgezant Burns riep meteen dat hij "geen millimeter ruimte zou geven". Met op de achtergrond de beschuldiging van Poetin dat het de Amerikaanse regering zou zijn geweest die de ODIHR zou hebben geadviseerd om de missie af te blazen, komt de snelle uitspraak van Burns voor het Russische publiek niet als onverwacht. Burns gokt echter dat Poetin bluft en vraagt hem met bewijs voor zijn uitspraak te komen.

Lavrov antwoordde dat "dit een behoorlijk onconstructieve houding is". "Of we komen samen tot regels voor het monitoren van verkiezingen, of in het geval van onenigheid, dan komt het perspectief van het ODHIR als een deel van de OVSE in gevaar". (D.w.z. Rusland zegt ODHIR op, maar niet OVSE, JM)

De Russische afgevaardigde bij de OVSE, Margelov: "ODIHR is in het huidige format een geëngageerde organisatie en veranderd in een pleitbezorger (letterlijk: kikvorsman, JM) van westerse belangen in de postsovjet ruimte. Rusland wil gelijke spelregels en een duidelijke aanpak omdat veel missies nu niet volledig transparant zijn."

Poetin zei eerder deze week: "Het doel (van het afblazen van de missie, JM) is de delegitimatie van de verkiezingen, maar dat zal ze niet lukken." De generaalsecretaris van de OVSE, Spencer Oliver, zegt deze opmerking van Poetin niet gehoord te hebben. Hij bespreekt met Kommersant hoe de waarnemers van de OVSE de verkiezingen gaan waarnemen. Hij zegt daarbij dat zijn team 500 pagina's aan krantenartikelen heeft verzameld en zo goed op de hoogte is van de voorgaande campagne.

Niet alles zit moervast. Volgens Kommersant werd Kazachstan tijdens de OVSE top in Madrid bewogen om de handtekening onder het document ter modernisering van de ODIHR in te trekken. In ruil daarvoor zouden de VS en Groot Brittannië (Nederland was al akkoord) het OVSE voorzitterschap van Kazachstan in 2009 steunen. Kazachstan weigerde echter en krijgt nu het voorzitterschap voor 2010 toegewezen.

Polen vaart andere koers

http://www.rg.ru/2007/11/29/myaso.html

Met het aantreden van de nieuwe Poolse president, Donald Tusk, lijken de verhoudingen tussen Rusland en Polen te verbeteren. Tusk steunt de toetreding van Rusland tot de WTO.

Rossiiskaja Gazeta schrijft dat de eerste stap al twee weken geleden gemaakt werd, toen de Russische inspecteurs werden toegelaten in Poolse vleesverwerkingsfabrieken. Het Russische orgaan voor toezicht op landbouwproducten, Rosselchoznadzor, stelde twee jaar terug een embargo in op Pools vlees, omdat Poolse leveranciers valse certificaten zouden gebruiken. Zo zouden zij met certificaten van Pools rundvlees, buffelvlees uit derde landen naar Rusland exporteren. De Polen hebben dit nooit erkend en klagen dat door de hypothetische buffels ook de leveranties van varkensvlees werden stopgezet.

Rosselchoznadzor zegt dat de inspecties goed verlopen. Over de resultaten kan nog niets gezegd worden, maar er zijn voldoende redenen om aan te nemen dat het Poolse vlees snel op de Russische markt zal terugkeren.

Kommersant ziet overigens een geen negatieve gevolgen voor de Russische vleesproducent. Zij zouden vooral concurrentie van 'grijze' sector ondervinden.

Ik zie ook dat Donald Tusk een stuk constructiever reageert op de verkiezingsuitslag dan de meeste stemmen uit de EU: "Overtredingen van de verkiezingswet of niet. De uitslag is duidelijk. Verenigd Rusland is de partij, die de steun van het volk geniet. "

De nieuwe koers van Polen is een interessante positiewisseling. De EU kan zich straks niet langer verschuilen achter een onwillig Polen en zal eerdaags zelf kleur moeten bekennen. Wellicht kunnen ze tegelijk eens overdenken hoe het kan dat een Poolse president die als pro westers gezien wordt ook goede betrekkingen met Rusland nastreeft. Wat mij betreft mogen ze Donald Tusk als voorbeeld nemen.

Oezbekistan verhoogt gasprijzen

http://expert.ru/articles/2007/11/29/gaz-zeny/

Oezbekistan volgt het voorbeeld van Turkmenistan en gaat ook de prijzen van gas verhogen. Het land produceert 60 miljard kubieke meter gas per jaar, waarvan het er 12,5 exporteert. Gazprom koopt bijna de gehele export van Oezbekistan op.

Met Turkmenistan heeft Gazprom een prijstraject afgesproken van $130 voor de eerste helft van 2008, $150 voor de tweede helft van 2008, naar 'marktprijzen' vanaf 2009. De Turkmenen willen dan ook best meer gaan leveren aan Rusland dan de huidige 50, waarvan er 40 rechtstreeks worden doorverkocht aan Oekraïne.

De Oekraïense minister van economie beklaagt zich dat zijn land geen partner in deze gesprekken is, die toch cruciaal zijn voor de eigen energievoorziening. Hij constateert dat de bilaterale commissie Oekraïne-Turkmenistan nog nooit bijeen is geweest.

Wit-Rusland laat een tevreden geluid horen. De minster van energie verwacht geen spanningen dit jaar. "Er is een formule, er is een contract." Gazprom zou de laatste tijd een meer weloverwogen beleid voeren, vooral omdat beide partijen nu samen betrokken zijn in Beltrangaz.

Een analist van MacArthur zegt dat de Centraal-Aziatische landen hun gasprijzen kunnen verhogen omdat er ook vraag uit Europa naar hun producten is. Dit lijkt me een beetje droogzwemmen. Zonder gasleiding buiten Rusland om valt er weinig te kopen en verkopen. Aleksandr Medvedev zegt namens Gazprom dat de prijsstijgingen waarschijnlijk doorberekend zullen worden aan de Europese consument. Hij verwacht dat wij volgend jaar prijzen rond de 300 tot 350 dollar zullen betalen.

Geld Stabiliteitsfonds komt los

http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=830970

Kommersant meldt dat er deze week geld wordt overgemaakt aan 'de instituten van ontwikkeling'. De Ontwikkelingsbank krijgt 180 miljard roebel uit het voormalige Stabiliteitsfonds. De Staatscorporatie voor Nanotechnologie krijgt 30 miljard roebel uit het voormalige Stabiliteitsfonds en 100 miljoen roebel uit het potje van opbrengsten van de verkoop van de restanten van Joekos. Het Fonds voor Samenwerking bij de Hervorming van de Sociale Woningbouw krijgt 240 miljard roebel uit het Joekos potje. Het Investeringsfonds krijgt als laatste 90 miljard roebel uit het voormalige Stabiliteitsfonds.

Dit geld zal niet ogenblikkelijk in de economie verschijnen. Het grootste deel zal voorlopig in buitenlandse activa of op roebel rekeningen worden gestald, denken de experts.

Beloftes aan MKB

http://www.rg.ru/2007/11/30/proverki.html
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=831081

Een hoge ambtenaar van het Ministerie van Economische Ontwikkeling, Andrei Sjarov, belooft de vertegenwoordigers van het midden – en kleinbedrijf een cultuuromslag: Controlerende organen zouden geen gegevens moeten verzamelen voor het uitdelen van boetes, maar juist moeten consulteren. Over 5 tot 7 jaar zouden de verhoudingen tussen de ondernemer en de controleorganen volledig kunnen veranderen.

Zijn ministerie wil de wet over 'bedrijfscontroles' aanpassen: (1)Bij het eerste onderzoek mogen geen boetes worden uitgedeeld. (2) Zonder grondige redenen, geen onderzoek. En (3) Controles mogen maximaal 80 uur per jaar duren.

Een ander, al bij de regering ingediend wetsvoorstel, wil het aantal zaken beperken waarop organen van het ministerie van binnenlandse zaken bedrijven kunnen controleren. Dit betreft o.a. waren met verlopen houdbaarheidsdatum, verschillende technische tekortkomingen en het onderhoud van het bedrijfspand. Dit jaar werden in het kader van dergelijke controles anderhalf miljoen boetes uitgedeeld. De rechter verklaarde echter in 90% van de dergelijke gevallen de claim onterecht.

Ondernemers kijken uit naar een wet waarmee ze de grond onder hun bedrijfspanden voor een gesubsidieerd bedrag kunnen opkopen. Deze grond is nu vaak in het bezit van de gemeente. Een bedrijfspand compleet met grond is een goed onderpand voor leningen bij een bank. De wet is al in september door het parlement goedgekeurd. Volgens Sjarov is het echter nog even wachten tot de lokale overheden hun zaakjes op orde hebben. Waarschijnlijk zal dat in de lente zijn.

Vanaf 1 januari 2008 is er ook een nieuwe wet voor het MKB in werking treden. Dit gaat vooral om een financiële injectie van 25 miljard roebel in programma's ter ondersteuning van het MKB. Dit soort programma's zijn vooral gericht op startende ondernemers.

Het aantal kleinbedrijven groeit met 5% per jaar . Volgens Sjarov waardeert de overheid de kwaliteiten van het kleinbedrijf echter onvoldoende. Dit komt deels omdat de meeste kleine bedrijven zich bezig houden met handel. 72% van de omzet gemaakt in het kleinbedrijf wordt gemaakt door bedrijven die actief zijn in de handel. Kleinbedrijven actief in de industrie en bouw hebben veel kleinere aandelen in de totale omzet, respectievelijk 13 en 7%. Sjarov heeft echter een formule om de overheid geïnteresseerd te krijgen in het MKB: De overheid moet zich tot doel stellen het aantal kleinbedrijven actief in de dienstensector en vooral ook sociaal significante sectoren zoals gezondheidszorg, onderwijs en woningbouw te vergroten.

De voorzitter van de belangenorganisatie voor het kleinbedrijf, Opora, wil een speciale regeringscommissie voor het MKB onder leiding van vicepremier Koedrin. Kommersant citeert ook Sergei Ivanov, nog steeds presidentskandidaat nummer één: "Het MKB spendeert 10% van de uitgaven aan het overwinnen van administratieve barrières, terwijl in Duitsland dit getal niet hoger ligt dan 3,5%."

Veel minder aardappelveldjes dan gedacht

http://www.rg.ru/2007/11/29/perepis.html

Rossiiskaja Gazeta bericht over cijfers van Rosstat. Daar zitten ze met de handen in het haar. Het aantal aardappelveldjes is met een derde gedaald. Dit kan eenvoudig weg niet. In de vorige steekproef moeten er fouten gemaakt zijn. Er zijn in Rusland ongeveer 14 miljoen aardappelveldjes en moestuintjes nabij dorpen en nog eens 7 miljoen nabij de grote steden. Slechts 100.000 mensen verklaarden dat deze moestuin de basis vormt van hun inkomen. Nog eens 2,2 miljoen mensen zegt aanvullend inkomen te krijgen uit de verkoop van producten uit hun moestuin. De rest eet het groente en fruit waarschijnlijk zelf op of verhult de waarheid.

Deze cijfers ontkrachten het beeld dat een groot deel van de Russen van hun moestuintjes leeft. Zo vatte ik twee weken terug nog een interview met een landbouweconome samen die juist aandacht vroeg voor deze sector van de landbouw. De cijfers zijn koren op de molen van de minister van landbouw die de sector van individueel bewerkte landbouwgrond (de moestuin, JM) marginaal noemt en zegt dat het beter is om de inkomens van onderwijzers en artsen in de dorpen te verhogen dan hen te helpen meer geld te verdienen met hun moestuintjes. "Willen ze in contact blijven met de plattelandsgeest, laat ze dan bloemen kweken."

De krant noemt ook Savtsjenko, gouverneur van de Belgorod oblast, als iemand die een duidelijke streep zet door het gesuggereerde verband tussen verdere industrialisatie van de landbouwsector en sociale problemen in de dorpen.

De eerder genoemde landbouweconome zei overigens dat er te weinig rekening wordt gehouden met regionale verschillen. Hoe zit dat met de aardappelveldjes?

Economische nulmeting zuidelijke okroeg

http://expert.ru/printissues/south/2007/04/ekonomika_primitivnogo_servisa/

Ekspert schrijft graag over bestuurlijke betrokkenheid van de middenklasse, maar doet zelf ook wat. Samen met Pricewaterhouse Coopers maakte het weekblad Ekspert een nulmeting van de economische situatie in de Zuidelijke okroeg. Het blad wil over 5 jaar zelf kunnen concluderen wat voor effect de Olympische Spelen in Sotsji 2012 op de economische situatie in de regio zal hebben gehad.

Het onderzoek bekijkt wat voor bedrijven nu het meeste omzet en winst draaien. De omzetgroei in 2006 voor de groep van 150 grootste bedrijven bedroeg 25%. Dit is nog niet eens zoveel, zegt Ekspert, als je weet dat de industriële groei over 2006 in de zuidelijke okroeg met 10,8% hoger ligt dan het landelijke gemiddelde van 3,9%. Ekspert denkt dat de relatief beperkte omzetgroei te maken heeft met de afhankelijkheid van de bedrijven op de olie en gas sector en het relatief zwakke aandeel industrie in de regio.

Het aandeel van de groothandel (29%) en transportsectoren (11%) is relatief hoog in vergelijking met vergelijkbare landelijke cijfers. Deze dienstencomponent in de zuidelijke okroeg staat echter bijna volledig in dienst van de olie en gas en elektriciteitssector. Ekpert spreekt van een 'primitieve diensteneconomie'.

De industriesector krijgt, zo wordt er verwacht, een extra impuls vanuit de organisatie van de Olympische Spelen. Er worden onder andere vijf nieuwe cement- en twee metaalfabrieken gebouwd. De dienstensector zal profiteren van een groei van het toerisme.

Krasnodarsk Krai, Rostov oblast en de Volgograd oblast lopen voorop. Achterliggende gebieden zoals Noord-Ossetie, Karatsjaevo-Tsjerkessie en Kabardino-Balkarie liggen dichter bij Sotsji en kunnen tijdens de organisatie van de Olympische Spelen meeprofiteren en wellicht het gat verkleinen.

Ekspert verwacht ook een groei van de consumentenbestedingen. Die liggen in deze regio nog laag in vergelijking met andere delen van het land.

Berichten uit de Kaukasus

http://expert.ru/printissues/south/2007/04/severniy_kavkaz/
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=831406&NodesID=7

Expert schrijft: "De titanische inspanningen van het federale centrum en de regionale leiders om het beeld te scheppen van een vreedzame Kaukasus worden bijna teniet gedaan door de dagelijkse berichten over aanslagen, aanvallen van strijders en onschuldige slachtoffers van veiligheidsoperaties. De groeiende activiteit van extremisten wordt op niet mindere wijze bestreden door de 'federale krachten', die overigens soms een zeer wreed karakter aannemen. De activiteiten van de veiligheidsinstituten wordt vergezeld door de zwijgende instemming van de regionale leiders die aan de vooravond van de decemberverkiezingen gedwongen zijn hun loyaliteit aan het federale centrum te demonstreren. "

Ekspert somt een reeks gebeurtenissen in Ingoesjetië op: Op 4 november werden vier Russische arbeiders vermoord in het Nazran rayon. Op 5 november werden in de stad Nazran zelf twee etnisch Armeense machinisten vermoord. Op 12 november vond er een aanslag plaats op drie medewerkers van het telefoonnetwerk Megafon. Op 14 november werd het federale hoofd van de politie, sectie transport, neergeschoten. Op 15 november werden granaten afgevuurd op een concertzaal in Nazran, waar zich op dat moment 400 mensen bevonden.

In Kabardino-Balkarie werden deze maand de lichamen van 9 jagers gevonden. Ekspert noemt de intensivering van de veiligheidsoperaties volkomen logisch. Effectief noemt Ekspert een operatie gericht tegen de Boejnak Dzjamaat in Dagestan. Daarbij kwamen 8 verdachten om het leven. Zij zouden een van plan zijn geweest een school in Machatsjkala te gijzelen.

Het tegenovergestelde effect bereikte een operatie in Ingoesjetië waarbij een zevenjarige jongen om het leven kwam. Op 24 november gingen duizenden de mensen de straat op om op te roepen tot het aftreden van de lokale president Zjazikov.

Ekspert schrijft dat de leiders van de 'hete' republieken zich tussen hamer en aanbeeld bevinden. Aan de ene kant verliezen zij hun autoriteit bij de bevolking, wanneer zwijgend instemmen met de acties van de federale veiligheidsorganen. Aan de andere kant stelt kritiek op de veiligheidsorganen hun loyaliteit aan het centrum in twijfel.

Ekspert concludeert: "Federale waarnemers voorspellen een daling van de activiteiten van extremistische groepen na de parlementsverkiezingen, maar in de tussentijd hebben ze er echter wel een potje van gemaakt."

Kommersant schrijft donderdag over de terugkeer van een filmploeg van REN TV die in Ingoesjetië kort was gegijzeld door naar eigen zeggen medewerkers van een veiligheidsdienst. Het bewijs voor de betrokkenheid van veiligheidsorganen zou zijn dat twee uur voor de ontvoering de politiebewaking van het hotel werd weggeroepen en dat de ontvoerders zich "zo rustig gedroegen zoals alleen medewerkers van veiligheidsdiensten kunnen." Een andere bron, Magomed Jevlojev , de lokale eigenaar van de site http://ingushetiya.ru/, zegt dat niet de filmploeg maar hijzelf het doelwit van de actie was. Hij had het hotel echter enkele minuten eerder verlaten.

Dezelfde Magomed Jevlojev is de hoofdpersoon in een tweede artikel in de zaterdagversie van Kommersant. De Jevlojev 'extended' familie, wel bedeeld met hoge overheidposten, zou zich bij de vader van Magomed beklaagd hebben over de website van zijn zoon. De website draait vanaf een server in de Verenigde Staten en trekt per dag ongeveer 9 duizend bezoekers (of hits, JM). Magomed begrijpt de positie van zijn vader. Op wie moet de vader zich immers wreken wanneer zijn zoon omgebracht wordt? Zijn eigen broers? Wanneer Magomed zijn vader niet kan overtuigen draagt hij de verantwoordelijkheid voor de website over aan een groep medewerkers.

Internationale AIDS dag

http://www.rg.ru/2007/12/01/spid.html

Het bewustzijn over AIDS is in Rusland niet groot te noemen. Dat wil echter niet zeggen dat er niets gebeurd: Rossiiskaja Gazeta interviewt Gennadii Onisjenko, 'het hoofd van de publieke artsen van het land.'

Op de vraag, wat het belang van een internationale AIDS dag is, antwoord hij dat er in Rusland 403.000 met aids besmette mensen zijn, over het algemeen jonge mensen en dat de samenleving aan de wettelijke plicht herinnerd moet worden om deze mensen te genezen.

"Er is alle reden om aan te nemen dat dit jaar 30.000 met aids besmette mensen, die echt behandeling nodig hebben, deze behandeling ook krijgen. Volgend jaar zullen dit er ongeveer 40.000 zijn. Daarvoor werden slechts enkelingen verpleegd. … In de eerste 8 maanden van 2007 zijn er in Rusland 28.974 nieuwe gevallen van AIDS besmetting geregistreerd. Dit is een toename van 12% met de vergelijkbare periode van het jaar ervoor. … De meeste medische centra hebben nu psychologen en sociale werkers in dienst. Buurtziekenhuizen moeten inmiddels in staat zijn om de toestand van met AIDS besmette mensen te monitoren."

Rossiiskaja Gazeta speelt in op de bestaande angst voor besmetting. "Er zijn nu zoveel zieken dat , wanneer je in de wachtkamer zit voor een bloedinfuus, je zo maar naast een met AIDS besmet persoon zou kunnen zitten". Onisjenko bevestigt dat er binnen het nationale project voor de gezondheidszorg 220 miljoen roebel is uitgetrokken voor de publieke informatievoorziening over de ziekte. De journalist haalt nog een angstbeeld naar voren: de gelijktijdige besmetting van 250 kinderen in Egypte in 1989. Onisjenko gebruikt dit voorbeeld om te zegen dat van deze kinderen er inmiddels al enkele moeder zijn geworden en dat zij en hun kinderen gezond zijn. "Het is niet alleen belangrijk om met AIDS besmette mensen te helpen zich aan te passen aan de samenleving. Het is minstens zo belangrijk dat elk van ons op een waardige manier leert om de te gaan met AIDS. "

Museum rel

http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=831348

Weer een museum rel: Andrei Jerofejef , de organisator van twee exposities; Sots-Art in Parijs en 'Verboden kunst' in het Sacharov Centrum in Moskou, is aangeklaagd door Unie van Orthodox Burgers wegens belediging op etnische en/of religieuze gronden.

Eerder kreeg zijn baas Valentin Rodionov al kritiek van minister van cultuur, Sokolev, die het maar niets vond dat de directeur van het vermaarde overheidsmuseum, de Tretjakov galerij, zijn naam aan de expositie in Parijs had verbonden. De expositie bestond voor en groot deel uit werk van kunstenaars die volgens Sokolov in Rusland geen bekendheid genieten en was zo volgens de minister helemaal niet representatief voor een bepaalde kunstperiode, zoals Rodionov beweert. Het voorbeeld van een foto van twee zoenende politieagenten in een berkenbos kreeg het meeste aandacht in de pers.

Eerlijk gezegd stop ik dergelijke kunst zelf snel in het hoekje van goedkope maatschappijkritiek en kan ik de minister die zich ogenschijnlijk schaamde voor deze expositie in het vermaarde Parijs wel een beetje begrijpen.

De expositie in het Sacharov Centrum had zelfs speciale kijkgaten gemaakt, waardoor de bezoeker naar de 'verboden' kunst zou kunnen kijken. Eerder bij de expositie, 'Pas op! Religie', werden Orthodoxe groeperingen door de rechter in het gelijk gesteld. De rechter concludeerde dat het centrum een openbare gelegenheid is en een niets vermoedende bezoeker, zonder het van te voren te weten in zijn, of haar religieuze gevoelens gekwetst zou kunnen worden. Bij de laatste expositie werd je al flink gewaarschuwd voor je maar kon kijken.

Kommersant bericht over open brieven ter verdediging van Jerofejev, die op het internet ondertekend kunnen worden. Er staan weer heerlijk irrationele steunbetuigingen tussen zoals de opmerking dat "wanneer er een zaak kan worden aangespannen tegen een organisator van een 'anticensuur' expositie, dat betekent dat de censuur totaal is geworden." Op zo'n moment wordt er even vergeten dat niet de staat de zaak aanspant, maar een groep vanuit hun eigen gezichtspunt maatschappelijk betrokken Orthodoxe burgers.

Er zijn ook gematigdere steunbetuigingen die mijns inziens meer hout snijden zoals "maatschappelijke organisaties moeten niet het recht hebben te beslissen wat wel en niet mag. Het publiek moet beslissen of ze iets wel of niet willen zien. "