Internationaal: Bush en Poetin

Poetin en Bush ontmoeten elkaar komende week twee maal. Op 3 en 4 april tijdens de NAVO top in Boekarest en 5 april in Sotsji. Het lijkt erop dat beide vertrekkende presidenten de wereld iets van een betekenisvol akkoord willen nalaten.

Eind januari nodigde Poetin Bush uit voor een bezoek aan Sotsji. Zeven maart belde Bush Poetin met een uitnodiging voor de NAVO top in Boekarest. Kommersant schrijft dat vanaf dat moment de relaties tussen beide landen in een positieve stroomversnelling kwamen.

Over de inhoud van het mogelijke akkoord wordt breed gespeculeerd. Voor de hand ligt een akkoord over het Amerikaanse raketafweersysteem in Polen en Tsjechië. De vorige weken vonden er lange en voor de Russische pers verrassend warme gesprekken plaats in het 2+2 formaat, de ministers van buitenlandse zaken en defensie van beide landen.
De Russische voorwaarden luiden waarschijnlijk als volgt: Russische specialisten in burger krijgen toegang tot de raketafweerobjecten. De afweerraketten in Polen worden pas in de schachten geladen, wanneer er bewijs is dat Iran over ballistische raketten beschikt en het rader in Tsjechië wordt aan de Russische kant afgeschermd met een betonnen muur. Gates heeft beloofd dit op schrift te stellen. Volgens Russische diplomaten was er in oktober 2007 al een mondelinge overeenkomst over enkele van deze punten. De opeenvolgende brief van de Amerikanen negeerde deze voorwaarden echter volkomen. Rice erkende vorige week na vragen van een journalist dat er waarschijnlijk onduidelijkheid was ontstaan over wat er gezegd was en wat er op schrift werd gesteld. De voor de Russen essentiële mondeling overeengekomen voorwaarden waren blijkbaar ‘lost in translation’.

In een vlak voor de ontmoeting gepubliceerd document van het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken ( o.a. Rossiiskaja Gazeta) is te lezen dat (geparafraseerd, JM) de indruk wordt gewekt dat de VS de dialoog met Rusland gebruikt om de schijn te wekken van een mogelijk akkoord vanuit Moskou om daarmee het eigen congres en hun bondgenoten te overtuigen. De Amerikanen zijn volgens het document echter geenszins van plan om de bouw van het Amerikaanse raketschild in Europa af te blazen of om tot een gemeenschappelijke positie over het raketschild te komen. Zelf hou ik de optie open dat de Russen even ‘schijnheilig’ de dialoog gebruiken om het proces te rekken tot een andere Amerikaanse president het project aflast.

Rossiiskaja Gazeta blijft twijfelen aan de motieven van de Amerikanen. Een Iraanse raketdreiging voor de VS is ‘pure fantasie’, aldus de krant. Het is ook moeilijk te geloven dat een altruïstische VS een raketschild bouwt om hun bondgenoten in Europa te beschermen. De dreiging voor Europa wordt alleen gebruikt om het narratief van ‘schurkenstaat Iran’ ter versterken. De raketten die Iran binnen enkele jaren kan ontwikkelen zullen maximaal een afstand van 3500 km kunnen overbruggen. Dit is ongeveer gelijk aan de afstand van Teheran tot Berlijn. Wanneer de VS daadwerkelijk Europa wil beschermen tegen Iranese raketten dan zou het er goed aan doen om op het Russische aanbod in te gaan en gebruik te maken van het Gabala rader in Azerbeidjaan. Raketten zouden dan eerder onderschept kunnen worden. Rossiiskaja Gazeta wijst ook op de raketschilden in Alaska, Groot Brittannië/Groenland en plannen voor een rader in Turkije. Dit is het beeld van een omsingeling van Rusland en China, twee landen, die de raketten hebben om de VS direct te bedreigen.

Ekspert vraagt zich af wat de Amerikanen tegenhoudt om wanneer de objecten eenmaal gebouwd zijn de Russische inspecties stop te zetten, de raketschachten te laden en de betonnen rand om het Tsjechische rader te verwijderen: “Deze objecten kunnen beter helemaal niet gebouwd worden.”

Naast het raketschild zijn er een reeks andere troefkaarten rondom een mogelijk ‘historisch’ akkoord tussen beide vertrekkende presidenten: Het Servische voorstel voor de verdeling van Kosovo, het Russische voorstel voor hulp bij bevoorrading Afghanistan, het NAVO lidmaatschap voor de Oekraïne en Georgië, het Russisch lidmaatschap WTO en een eventueel vervolg op het START 1 verdrag.

Het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken bouwt aan het herstel van de eigen waardigheid door herhaaldelijk te stellen dat er op principiële punten geen sprake van koehandel kan zijn. Het zal interessant zijn om te zien of de Russen concessies van de Amerikanen binnen kunnen halen zonder deze geproclameerde principes te schaden.

Poetin zal niet zo snel verrassend uit de hoek komen. Dit lijkt nog niet het moment voor Rusland om de deels herwonnen status op het wereldtoneel te verzilveren. Voorts krijgt Poetin de komende jaren nog een kans om als premier dat de toen wat hem als president niet gelukt is. Het is wellicht juist Bush die naarstig op zoek is naar een positieve nalatenschap van wereldformaat.

Komt er geen akkoord over een van de bovenstaande onderwerpen dan kan er alsnog veel tamtam gemaakt worden over een tunnel onder de Bering Straat. Oligarch Abramovitsj heeft in Duitsland een 19 meter brede tunnelboor besteld, naar eigen zeggen de grootste ter wereld.

Zuid-Ossetië en Abchazië

Ekspert onderzoekt de recente geschiedenis van de verhouding tussen Rusland en de afvallige Georgische deelrepublieken Zuid-Ossetië en Abchazië: Tijdens de eerste Tsjetsjeense oorlog en het Georgisch-Abchazische conflict in 192-93 lagen de verhoudingen anders en kenden Moskou en Tbilisi dezelfde belangen. In 1996 werd er een akkoord gesloten voor de regulering van het conflict . dit akkoord omvatte zowel de erkenning van de territoriale onschendbaarheid van de staat Georgië als een Russische vredesmissie.

Vervolgens verzwakte de positie van Sjevarnadze en begon Rusland zich voor te bereiden op het uiteenvallen van Georgië. Er werden massaal (tijdelijke) paspoorten van de Russische Federatie uitgedeeld aan inwoners van Zuid-Ossetië en Abchazië. Na de rozen revolutie stonden de leiders van Zuid-Ossetië en Abchazië in Moskou op de stoep. Hun vrees nam toe nadat Saakasjvili de deelrepubliek Adzjarië in het gelid had gebracht en zijn troepen richting Abchazië verplaatste. Rusland ging door met het uitgeven van paspoorten. Verschillende Russische politici waaronder burgemeester van Moskou Loezjkov hebben inmiddels vergaande belangen in het toeristische kustgebied van Abchazië. Ook is de luchthaven van Soechoemi nodig voor de aanvoer van personen en goederen voor de stad van de winterspelen Sotsji. Anno 2008 lijkt er geen weg meer terug uit de spagaat waarin Rusland zich bevindt: de officiële erkenning van de territoriale onschendbaarheid van de staat Georgië en het opgebouwde verwachtingspatroon qua economische en politieke samenwerking met beide afvallige deelrepublieken.

Erkenning van de afvallige deelrepublieken is volgens Ekspert geen optie. Rusland koestert zijn nieuwe image als principiële hoeder van het internationale recht inzake Irak en Kosovo. Ekspert legt uit dat Rusland belang heeft bij een sterke VN. Daar hebben ze immers een veto middels de Veiligheidsraad.

Ook hebben beide afvallige deelrepublieken ander doelen voor ogen. Zuid-Ossetië zou zich willen aansluiten bij de Russische Federatie. Rusland kent echter al voldoende noodbelijdende provincies in die regio. Dat is een gewelddadig conflict met Georgië niet waard. Abchazië is economisch veel interessanter, maar dat betekent tegelijk dat wanneer deze deelrepubliek de eigen onafhankelijkheid zou verkrijgen Rusland niet langer nodig is. Er zullen voldoende ‘internationale’ investeerders zijn die in de rivièra van de Zwarte Zee willen investeren.

Rusland is dus gebaat bij de status-quo. Daaruit volgt dat de situatie slechts veranderd wanneer Georgië met Westerse hulp het vertrek van de Russische vredestroepen eist. Is Georgië inmiddels NAVO lid dan ontstaat er een crisissituatie, pal naast de stad van de winterspelen in 2014.

Economie: BTW

Het beleidsonderwerp van de afgelopen weken is de verkiezingsbelofte van VVP en DAM voor een BTW verlaging. Het Ministerie van Economische Ontwikkeling poogde deze beloftes om te zetten in een daadwerkelijk voorstel. Minister van Financiën Koedrin kwam echter als overwinnaar uit de strijd. Hij houdt de hand op de knip van het driejarige budget 2008-2010. Een mogelijke BTW verlaging komt er niet eerder dan 2010.

Koedrin had het zelden zo lastig. Volgens Rossiiskaja Gazeta werd het voorstel voor de belastingverlaging gesteund door beide presidenten (de zittende en de gekozen, JM), het Ministerie van Economische Zaken, de eerste Vicepremier Sergei Ivanov, het hoofd van de Rekenkamer Stepasjin en de voorzitter van de Russische Unie voor Ondernemers en Industriëlen Sjogin.

Koedrin’s argumenten waren echter sterk genoeg om in een persoonlijk gesprek zowel Medvedev als Zoebkov te overtuigen. Ekspert somt ze op: een verlaging van de BTW tot 12-13% zal het budget ongeveer 2% van de BBP zal kosten. Dit is evenveel als de defensie-uitgaven, het basisdeel van de pensioenen of de jaarlijkse uitgaven voor wegenbouw. En terwijl de kleren de afgelopen jaren ruim vielen, zal de ruimte in het budget de komende jaren minder worden. Zo zullen de pensioenkosten toenemen en zullen de inkomsten uit de olie en gasexport geleidelijk dalen.

Koedrin’s cijfers verschillen met die van het Ministerie van Economische Ontwikkeling. Daar denkt men dat het budgettaire verlies slechts rond de 1% van het BBP zal liggen. Een BTW van 12% komt zeer dicht in de buurt van de kosten voor illegale import (8-11%) en dus zal de belastingverlaging een stimulans vormen voor transparante bedrijfsvoering en in de breedte meer belastingopbrengsten. Bij een eerdere verlaging van de ‘sociale premies’ bleef dit positieve effect echter uit, argumenteert Koedrin tegen.

In augustus 2008 wordt er opnieuw gepraat over het voorstel tot BTW verlaging. Eerder dan 2010 komt de verlaging er echter niet, geeft nu ook Nabijoelinna, van het Ministerie van Economische Ontwikkeling toe.

De rivaliserende ministeries prikken eenduidig het proefballonnetje door voor de vervanging van de belasting op toegevoegde waarde met een verkoopsbelasting. “Tussen 1990 en 2007 is het aantal landen met een BTW gegroeid van 48 tot 120 en hebben slechts 5 landen te overstap gemaakt naar een verkoopsbelasting, waarvan drie landen die beslissing inmiddels weer hebben omgedraaid, ” aldus Koedrin. Zijn plaatsvervanger Sjatalov noemde het voorstel eerder al ‘avonturistisch’. Het zou kunnen leiden tot kolossale budgettaire verliezen, met name ook omdat het zeer ingewikkeld is om de retail sector in Rusland goed te kunnen controleren.

Koedrin blijkt plots wel geld te hebben voor een verlaging van de delfstoffenbelasting (NDPI), schrijft onder andere Kommersant. De verlaging geldt alleen voor oliebedrijven. De eerste 15 dollar van de prijs per vat olie wordt belastingvrij. Tot nu toe was dat 9%. De delfstoffenbelasting daalt zo met ongeveer 10%. De afgelopen jaren hebben de oliebedrijven veel ingeleverd. In 2002 droegen ze nog 35% van hun winst af aan de belasting, in 2007 was dit al opgelopen tot 70%.

Er wordt blijkbaar gevreesd dat de oliebedrijven door de zware belastingheffing onvoldoende financiële middelen hebben voor het zoeken naar en aanboren van nieuwe bronnen. Voor de gassector ligt het anders. Gazprom heeft volgens Kommersant momenteel voldoende projecten in de pijplijn. Een eventuele belastingverlaging voor de gassector komt er niet eerder dan 2010.

Boris Titov van Zakelijk Rusland klaagt dat de steun van het Ministerie van Financiën voor de grondstoffensector ten koste gaat van de andere sectoren van de economie. Een dergelijke beslissing gaat volgens hem in tegen de door Poetin gestelde beleidsopgaves voor de overgang naar een innovatief economisch model. “De regering verraadt de ondernemers”.

Koedrin ziet ter ondersteuning van innovatieve economie meer in een versnelde afschrijving van bedrijfapparatuur. Waarschijnlijk wordt dat de komende weken het onderwerp van gesprek.

Meer economie

Volgens Ekspert maakt Koedrin 340 miljard roebel vrij uit het kapitaal van staatscorporaties en overheidsfondsen ter stimulering van de bankensector. Vorig jaar groeide het aantal verstrekte kredieten met iets meer dan 40%. Nu het voor Russische banken duurder wordt om in het buitenland te lenen is er een eigen financiële injectie vereist om in het voetspoor van de groei van vorig jaar te kunnen blijven.

Inflatiemaatregelen
Ekspert citeert een reeks critici op het voorstel van het Ministerie van Economische Ontwikkeling om de bevriezing van de prijzen van basisvoedselproducten te handhaven. Het geschilderde doemscenario is een scheiding tussen de supermarkten met het ‘gewone’ assortiment en winkels of markten voor de minima met kwalitatief minderwaardige producten in goedkope verpakkingen. Terug naar de USSR is de kop.

Werkeloosheid
66% van de werkende Russen is bang zijn of haar baan te verliezen. Is die angst reëel? Slechts 21% van hen heeft de afgelopen vijf jaar langer dan drie maanden zonder werk gezeten. Wanneer een respondent zijn of haar baan zou verliezen is 21% bereid naar een ander plaats te verhuizen. 4% zou overwegen naar het buitenland te vertrekken. Vorig jaar was dat nog 10%. (Kommersant)

Spaargedrag
Rossiiskaja Gazeta noemt cijfers waaruit blijkt dat er (iets) minder gespaard wordt. De krant suggereert dat de inflatie zo hoog is dat men het voordeliger acht het verdiende geld meteen uit te geven. Spaarders zijn vooral mensen met een goede opleiding, een bovengemiddeld salaris en gezinsleden nabij de pensioengrens. Het aantal mensen dat thuis geld bewaard is met de helft afgenomen. Dit is nu nog 26%. Positief vind ik het bericht dat Russen de laatste tijd minder snel krediet opnemen. De eigen financiële mogelijkheden worden beter ingeschat en er is meer aandacht voor de hoogte van rentepercentages op leningen.

Kledingindustrie
Kommersant publiceert een informatief artikel over de kledingindustrie. 95% van de in Rusland verkochte kleding komt uit het buitenland. Dit genre artikelen vertelt vervolgens dat de Russische markt klein, maar wel groeiend is. Het zijn met name de niches die het goed doen: sportkleding, bedrijfskleding, uniformen, design. Ook zijn er (al) enkele volledige in Rusland geproduceerde confectielijnen.

Politiek: Het Witte Huis

De Kremlinologen volgen voorlopig Poetins gang naar het regeringsgebouw. Kommersant oppert een interessante theorie: Het aantal vicepremiers zal waarschijnlijk stijgen tot 6 of meer. Zij krijgen elk een rol waarbij ze meerdere ministeries coördineren en verantwoordelijkheid af dragen aan de premier. Kommersant noemt dit het ‘premier deel’ van het gebouw. De bewoners van dit deel zijn nauw verbonden aan de persoon Poetin.

Voor de ‘gewone’ ministers, de bewoners van het ‘minister deel’ is de weg naar het kantoor van premier Poetin ver. Het zijn immers de vicepremiers die deze contacten coördineren of geheel op zich nemen. Veel ministers zullen geneigd zijn om hun ideeën en visies uit te zetten bij de relatief toegankelijkere Presidentiële Administratie van president Medvedev. Kommersant grapt enigszins serieus dat Rusland
straks geen president en een premier zal hebben, maar twee premiers, één voor elk deel van het gebouw.

Voor de bestuurders dreigt er het gevaar tussen Poetin en Medvedev in te vallen. Zeker op dit moment nu er actief naar baantjes gevist wordt. Zo is er Andrei Slepnjev, nu plaatsvervangend minister van landbouw en zo zegt men goed bekend met Medvedev. Wanneer zijn huidige baas Gordejev een vicepremierpositie toegewezen krijgt dan kan Slepnjev doorschuiven naar de ministerspost. Maar stel dat hij zich nu uitgebreid profileert als mogelijke minister en Gordejev uiteindelijk minister blijft. Dan kan hij zijn boeltje wel pakken. Hetzelfde spel speelt zich af in het Ministerie van Economische Ontwikkeling met als hoofdrolspelers Nabijoelinna, Levitskii en Voskresenkskii.

En wat betekent dit alles voor de nieuwe bewoners van het ‘premier deel’? De toekomstige vicepremiers krijgen straks te maken met de waarschijnlijk strenge Poetin en verliezen de directe invloed over hun ministeries. Is dat wel zo’n benijdenswaardige positie? Wanneer de huidige minister van gezondheidszorg Golikovo doorgroeit naar de positie van vicepremier en vandaar uit de taak krijgt om haar huidige, maar straks in twee ministeries opgedeelde ministerie te coördineren, heeft ze dan nog wel voldoende hand in de medicijnmarkt die ze nu probeert te reguleren?

Volgens Kommersant is het voor alle spelers zaak het hoofd koel te houden, vooral niets verkeerd te doen en te wachten op het verlossende woord van Poetin. De krant merkt op dat personen als Ivanov, Troetnjev en Levitin de laatste tijd veel op reis zijn.

Gouverneurs

Ook de gouverneurs zijn het onderwerp van de machtsbalans tussen Medvedev en Poetin. Althans in de berichtgeving van de media, zelden moe van intrige. In dit artikel noemt Kommersant de benoeming van gouverneurs zo ongeveer het enigste reële instrument voor Medvedev om zijn politieke invloed te vergroten. Rusland heeft op dit moment 83 gouverneurs. 73 van hen zijn benoemd door Poetin. Tien van hen vervullen op dit moment nog een mandaat dat zij via in 2003 of 2004 via de stembus verdient hebben. Van de eerdergenoemde 73 zijn er 45 ooit via de stembus gekozen waarna Poetin hun mandaat heeft verlengd. 28 gouverneurs zijn uitsluitend door Poetin benoemt.

Het eerste cohort waarover Medvedev een beslissing moet maken is de groep van 10 nog via de stembus gekozen gouverneurs. Dit zijn niet zeer tot de verbeelding sprekende regio’s. In Karatsjajevo-Tsjerkessie zetelt Batdyjev, een vertrouweling van Kozak en Poetin. Die zal niet zo snel verdwijnen. Sjaklein in de Kirov Oblast, Lebed in Khasasia en Kusnetsov in Pskov Oblast zijn niet de meest voorbeeldige partijleden van Verenigd Rusland en mogen vrezen voor hun positie. In de Volgorad Oblast zit de communist Nikolai Maksoeta. Drie maal herkozen door het volk is hij al decennia een doorn in het oog.

De tweede cohort is interessanter. Dit zijn gouverneurs wiens mandaat (van 5 jaar) in 2010 en 2011 afloopt. Hierbij zitten veel politieke zwaargewichten uit de Jeltsinperiode zoals Sjaimijev in Tatarstan, Rachimov in Basjkirie, Strojev in de Orlov Oblast, Rossel in de Sverdlosk Oblast en Loezjkov in Moskou. Veel van deze heren zijn inmiddels rond de 70. Door capabele maar loyale vertrouwelingen in deze sleutelregio’s te positioneren kan Medvedev de basis van zijn mogelijke herverkiezing in 2012 formeren.

Daarnaast kunnen er tussentijds een reeks gouverneurs wegens incompetentie ‘ontslagen’ worden. Het signaal van incompetentie is lage scores voor de Verenigd Rusland partij in lokale verkiezingen. De gouverneurs van Stavropol, Khabarovsk, Moermansk en Tomsk bevinden zich volgens Kommersant al in de gevarenzone.

Een groep gouverneurs zal als vertrouwelingen van Poetin onaantastbaar blijven. Dit zijn volgens Kommersant onder andere Tkasjev (Krasnodarsk Krai), Matvienko (St. Petersburg) en Kadyrov (Tsjetsjenië).

Een andere groep zittende gouverneurs zou vanwege hun relatief jonge leeftijd en zakenverleden al naar de ‘liberale’ Medvedev neigen: Khloponin (Krasnojarsk Krai), Zelenin (Tver Oblast), Boos (Kaliningrad Oblast) en Men (Ivanovsk Oblast)

Een tweede artikel van Kommersant hint op een wetsvoorstel dat alleen nog door Poetin getekend moet worden, waarbij de president de macht krijgt om het mandaat van een gouverneur te verbreden met supervisie over in zijn of haar regio werkende federale organen.

Gouverneur Koroljev vertelt dat er in zijn Lipetsk Oblast 64 federale structuren werkzaam zijn, waarbij 12560 ambtenaren werken. “Dat is drie keer zoveel als het aantal regionale ambtenaren. Moskou is ver en onder de regionale overheid vallen ze niet. Het resultaat is dat niemand hen goed aanstuurt.”

Politicoloog Mitsjenko, gespitst op de nieuwe machtsverhoudingen, merkt op dat de gouverneurs in de nieuwe situatie niet alleen voor de president zullen werken, maar indirect door hun werk voor de federale organen en ministeries ook voor de premier. “De machtsverticaal leidt straks niet meer alleen naar de president, maar ook naar de premier.”

Veiligheidsorganen

Het rommelt een beetje in de veiligheidsministeries en organen. De plaatsvervangend Minister van Binnenlandse Zaken Tsjekalin maakt plaats voor de jonge Soechodolskii. Men vraagt zich af of hij straks meteen doorstoot naar een ministerspost.(Kommersant)

Binnen de OnderzoeksCommissie is er het (tijdelijke) ontslag van Dmitrii Dovgii in verband met een voorlopig nog wat onduidelijke corruptiezaak. Dovgii was onder andere verantwoordelijk voor de corruptiezaken tegen Boelbov en Storsjak. Beide zaken worden in de media gepresenteerd als een strijd tussen verschillende veiligheidsorganen. Gazeta.ru vermoedt dat het hoofd van de OnderzoeksCommissie Bastyrkin een tegenaanval uit een ander kamp wil tegengaan door Dovgii zelf te ontslaan. Volgende week vast meer.

Op het politieke vlak voelt Bastyrkin dreiging van twee kanten. De Generaal Procureur wil de directe controle over de commissie herwinnen. Aan de ander kant is er het idee voor een vereniging van alle onderzoeksorganisaties in een grote organisatie. Ook dan verliest Bastyrkin mogelijk zijn onafhankelijkheid. Bovendien zijn de meeste spelers het wel eens dat dit idee van een algemene onderzoeksorganisatie ten koste zal gaan van de effectiviteit en te kostbaar zal zijn. Een rechercheur van de politie verdient nu drie keer zo weinig als een speurder bij de OnderzoeksCommissie. Dat gelijktrekken is een duur voornemen. (Kommersant)

Het interessantst zijn de geruchten over het vrijwillige ontslag van Baloejevskii, sinds 2004 hoofd van de Generale Staf. Hij zou in conflict zijn met voormalig meubelverkoper, nu minister van defensie Serdjoekov. Serdjoekov is op deze post gezet om de geldstromen in het leger transparant te krijgen. Het lekte deze week uit dat Serdjoekov de legerartsen, de militaire rechtbanken en militaire correspondenten het uniform wil ontnemen. Nu krijgen deze functies automatisch een officiersfunctie en zijn zij dus onderdeel van het leger. Dymarskii grapt in zijn column dat Serdjoekjov wil breken met de sovjettraditie dat elke officier een halve soldaat onder zich heeft. Vanuit de mensenrechtenhoek klinkt al lang de wens om onder andere de artsen in het leger een onafhankelijkere positie te geven.

Meer politiek

Maatschappelijke Raad
Medvedev wijst voorstel van Maatschappelijke Raad af om de laatstgenoemde organisatie het recht te geven wetsvoorstellen in te mogen zien nog voor ze voor de eerste lezing in het parlement komen.(Kommersant)

Interview Medvedev
Er komt een boek uit met interviews met en over Medvedev. Een deel van een interview is al gepubliceerd. Er zitten een aantal interessante uitspraken tussen over democratie en de ontwikkeling van het privaat eigendom in Rusland. o.a. “De ontwikkeling van onze democratie verloopt volgens eigen wetten. De resultaten kunnen pas over 30 tot 50 jaar worden beoordeeld.”) Ik heb helaas geen tijd ze volledig te vertalen.

Ellebogenwerk in regionale parlementen
Op 3 maart werden er ook verkiezingen gehouden voor een reeks regionale parlementen. De politieke situatie is niet in alle provincies even stabiel. In Voronezj heeft Verenigd Rusland een manier gevonden om het oude parlement te laten zitten. In Stavropol probeert VR Rechtvaardig Rusland 10 zetels te ontnemen. In Oeljanovsk boycotten de communisten het nieuwe parlement. In Basjkirie vecht Rechtvaardig Rusland de verkiezingsuitslag aan.

SPS en Jabloko
De SPS ondergaat een reguliere controle. In Koesnetsk is Jabloko leider Oleg Kotsjkina opgepakt. De eigenaar van een lokale krant zou de gouverneur hebben willen afpersen in ruil voor een mooi appartement.

Maatschappij: Internet

Deze week waren er verschillende berichten over het internet en de angst dat de overheid haar invloed over het medium wil vergroten. Allereerst is er de zaak van de blogger Savva Terentjiev uit Syktyvkar. Hij is aangeklaagd wegens ‘het opwekken van haat jegens een bepaalde sociale groep’. De sociale groep in kwestie is de politie. Op zijn blog stelde hij voor om in iedere grote stad in Rusland op het centrale plein een kachel te zetten waarin dagelijks een politieagent verbrand wordt. De strafeis is 2 jaar. Een veroordeling kan een precedent scheppen waarmee in de toekomst gelijksoortige gevallen sneller voor het gerecht kunnen worden gebracht. Er komt waarschijnlijk deze week nog een uitspraak.

Columnist Vyzoetovitsj gaat in zijn column in Rossiiskaja Gazeta de recente geluiden over een censuur op het Internet na. De meest concrete vorm van censuur is de wet ‘inzake het tegengaan van extremistische activiteiten’. Volgens gegevens van het Ministerie van Binnenlandse Zaken zijn in 2007 er op basis van deze wetgeving 37 Internetsites gesloten.

De bekende oppositionele website http://www.ingushetiya.ru ontsnapte deze week aan de dans. Zowel het Hoger Gerechtshof van Ingoesjetië als een gerechtshof in Moskou verklaarden geen oordeel te kunnen vellen over een in de Verenigde Staten geregistreerde website. Zie bijvoorbeeld Kommersant.

Reporters zonder Grenzen rekent Rusland niet tot de groep landen waar er censuur is op het Internet. Valerii Vyzoetovitsj suggereert dat veel van de ophef rond het internet en censuur ontstaat door alarmistische berichtgeving in de media over eigenlijk onuitvoerbare proefballonnetjes van te stoere politici.

Zo was er enkele jaren terug een wetsvoorstel waarbij elke internetgebruiker zich in zijn woonplaats zou moeten registreren. Vervolgens was er het gerucht dat providers verplicht zouden worden om het surfgedrag van hun cliënten te volgen. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken ontkende in alle toonaarden dat er zo’n plan bestond. Daarna werd er gesuggereerd dat het Nationale Antiterrorismecomité ‘internetbedrijven’ verantwoordelijk zou willen stellen voor de verspreiding van terroristische ideeën en extremisme. Geen van deze ideeën is realiteit geworden.

Recent was er het plan van de senator Sloetsker. Hij wil dat alle sites met een bezoekersaantal van 1000 of meer per dag zich verplicht moeten registreren als een reguliere media. Volgens webontwikkelaar Nosik zijn zulke plannen niet uitvoerbaar. Er is geen algemeen geldende methode voor het meten van bezoekersaantal. Ook is er zelfs voor gedrukte media geen verplichte vorm van registratie.

Het hoofd van de Federale Dienst voor Communicatie en de Bescherming van Cultuur (Rossvjazokhrankoeltoer), Boris Bojasikov zegt dat zijn dienst niet van plan is om nieuwe beperkingen op te leggen aan het Internet. “Het is een te ingewikkeld probleem om met administratieve methodes op te lossen.”

Kommersant bericht dat in het door de overheid verstrekte softwarepakket voor scholen een internetfilter zit dat kinderen de toegang tot porno, reclame voor alcohol en extremistische sites moet ontzeggen. Het systeem zou zo moeten werken dat alle door scholieren bekeken sites gecontroleerd zouden worden door een ‘Centrum voor Analyse van Internet Sites’, dat vervolgens de toegang tot ongewenste pagina’s zou kunnen afsluiten. Volgens de makers zouden er in 2007 al 6 miljard pagina’s bekeken zijn, waarvan er 200 miljoen geblokkeerd zijn. Ondertussen zegt een onderwijzer die het systeem heeft uitgeprobeerd dat hij nog steeds resultaat krijgt wanneer hij ‘naakte meisjes’ in Yandex (de Russische Google)intypt.

Meer maatschappij

Europese Universiteit
Na persoonlijke interventie van gouverneur Matvijenko is de schorsing van de Europese Universiteit in Sint Petersburg beëindigd. Dit is goed nieuws voor de universiteit en haar studenten. Dit staaltje liberaal populisme van Matvienko voedt echter de twijfel. Aangewend voor de goede zaak of niet; telefoonrecht is telefoonrecht. (Kommersant)

Compensaties onrechtmatige gevangenisstraf
Rossiiskaja Gazeta publiceert een nieuw reglement voor de betaling van compensatie voor onrechtmatige gevangenisstraf. Nu betaalt de regionale overheid de som uit en wordt vervolgens gecompenseerd vanuit de staatskas. De compensaties zouden nu sneller uitbetaald kunnen worden. in Boerjatië werd recent aan Michail Romanov 450.000 roebel ( ~12.000 euro) toegewezen ter compensatie van 4 jaar gevangenisstraf voor een moord die hij uiteindelijk niet gepleegd bleek te hebben. Vorig jaar kreeg Abdoel Isajev uit Khakasia 1 miljoen roebel (~27.000 euro) voor ook vier jaar. De krant noemt een reeks regio’s in het Wolgagebied waar vorig jaar in totaal 26 personen een compensatie kregen toegewezen. Op de ‘prijslijst ‘ staan ook 30 to 90.000 roebel voor mishandeling door een agent en 5000 roebel voor een onwettige aanhouding.

Agrarisch TV kanaal
Medvedev beloofde de boeren tijdens een groot landbouwcongres in Barnaul een agrarisch TV kanaal. Het kanaal moet over 6 tot 8 maanden operatief zijn. Je realiserend dat decennia sov- en kolchozen het grootste deel van de in honderden jaren van landbouwkennis verkwanseld hebben is het geen gek idee om die kennis die er nu is op dit gebied actief te gaan verspreiden . De boeren moeten echter wel over op digitale televisie. Anders is het kanaal niet te ontvangen. In het kader van de strijd met het juridisch nihilisme komt Medvedev ook met een juridisch kanaal: ‘wet TV’. (Kommersant)

Staking mijnwerkers
Er wordt gestaakt in een mijnschacht in de Sverdlovsk Oblast. 107 mijnwerkers komen pas weer naar boven wanneer hun maandsalaris verhoogd wordt van 17.000 tot 25.500 roebel en de onbetaalde werkdag op zaterdag wordt afgeschaft. Ook beschuldigen zij het management ervan de door de arbeiders aan de vakbond gemaakte betalingen niet over te boeken. Mijnwerkers uit nabij gelegen schachten betuigen hun steun, maar werken door. (Kommersant en Rossiiskaja Gazeta)

Paspoorten voor kinderen
Hoofd van het Staatscomité voor jeugdzaken en voormalig Nasji leider Jakimenko oppert het idee om elektronische paspoorten voor kinderen in te voeren vanaf de leeftijd van 14 jaar en het liefst zelfs 3 jaar. Dit voor het monitoren van de talenten van kinderen. Binnenkort start er een vrijwillig experiment. (Kommersant)

Hospitaal in Taroesa
Rossiiskaja Gazeta interviewt Anatoly Artamonov, gouverneur van de Kaloega Oblast. Het plaatsje Taroesa werd de afgelopen weken wereldnieuws vanwege een schandaal rond het hospitaal van de jonge artsen Maksim Osipov en Artem Ochotin. Zie bijvoorbeeld dit artikel. De artsen en hun provincieziekenhuis zijn een voorbeeld van maatschappelijke betrokkenheid. De lokale burgemeester stuurde echter aan op een rampkoers die tot sluiting van het ziekenhuis zou leiden.

Artamonov legt uit dat de burgemeester inmiddels uit zijn functie is gezet door de gemeenteraad. Dit kan waneer er gekozen is voor het model van ‘city-manager’. Zijn tweede opmerking is dat het hospitaal van beide artsen de laatste weken te veel wordt opgehemeld. Van een uniek cardiologisch centrum in Taroesa is er geen sprake. “Dat wil niet zeggen dat we dokter Osipov en dokter Ochotin, hun enthousiasme en doorzettingsvermogen niet nodig hebben. We zullen ze helpen, zoals we dat al eerder gedaan hebben.”

Vervolgens toont Artamanov zijn ergernis over de (internationale) publiciteitscampagne van de maatschappelijke organisatie betrokken bij het hospitaal. (Onverantwoordelijke op het buitenland gerichte) maatschappelijke organisaties dienen zich niet te bemoeien met een delicaat onderwerp als de gezondheidszorg, aldus de gouverneur. De journalist van Rossiiskaja Gazeta dient hem van repliek. “Zonder de media zou niemand van de situatie af geweten hebben, is het niet? En verdenkt u onze krant soms dat wij koren op de molen zijn van één of ander ‘niet jouw Rusland’?” Het antwoord op de retorische vraag staat niet afgedrukt. Voor een gouverneur van een kleine regio is de federale krant blijkbaar niet bang.