8/6/07

Noordpool

http://www.rg.ru/2007/08/04/kanada-usa.html
http://www.rg.ru/2007/08/04/chilingarov.html
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=792832

De Noordpool expeditie wordt breed besproken in de internationale pers. De Russische kranten verkneukelen zich om wat zij bestempelen als westerse paniek over een legitiem en baanbrekend Russisch initiatief.

Uiteraard worden de meest extreme reacties breed uitgemeten. Zo is er Tom Casey, woordvoerder van Witte Huis in Washington, die zegt dat het hem niet kan schelen of er een metalen, een rubberen vlag of een bedlaken op de oceaanbodem ligt. Juridisch stelt het allemaal niets voor. De minister van buitenlandse zaken van Canada, Peter MacKay wordt betrapt op de uitspraak: ‘Het is niet langer de 15de eeuw. Je kan niet zo maar de wereld afreizen, vlaggen plaatsen en territorium claimen.

Lavrov’s kalme en zelfverzekerde antwoord doet nog een extra duit in het zakje nationale trots: ‘Het doel van de expeditie is niet het afbakenen van Russisch gebied maar het vinden van wetenschappelijke bewijs dat ons continentaal plat zich uitstrekt tot aan de Noordpool ’en ‘het diplomatische vraagstuk aan wie het continentale plat toebehoort zal uitsluitend besproken worden op basis van de internationale conventie over het zeerecht.’ Oftewel: Heren, Wij houden ons aan de regels van het spel. Waarom maakt u zo een ophef? Bent u soms met slechte kaarten bedeeld?

Rossiiskaja Gazeta verwoordt de situatie wat minder diplomatisch: ‘Er zal een compromis gesloten worden in de wandelgangen en we moeten ervoor zorgen dat onze belangen in die gesprekken vertegenwoordigd worden. Ik vul aan: De Russen vrezen een verdeelsleutel voor de Noordpool gefabriceerd door een door westerse landen gedomineerde internationale gemeenschap. Na deze expeditie hoopt het zelf wat hetere ijzers in het vuur te hebben.

Kommersant vermeldt dat Rusland al in 2001 een verzoek heeft ingediend bij de VN ter uitbreiding van de economische zone richting de Noordpool, maar dat dit verzoek werd afgewezen op grond van een gebrek aan bewijs. De expeditie is het logische gevolg van die afwijzing.

In een ander artikel interviewt Rossiisskaja Gazeta Artoer Tsjilingarov, de initiatiefnemer van de expeditie. Hij presenteert zich niet als bewuste geopoliticus maar als trotse avonturier: ‘Laat mijn collega’s uit ander landen dit eens proberen. En zelfs als het ze lukt dan ben ik nog steeds de eerste poolreiziger die op de bodem van de ijszee is geweest.’‘We zagen wat vissen, maar die waren niet echt groot.’ ‘Laat de diplomaten maar over de juridische aspecten praten’. Hij onderstreept dat de expeditie niet betaald wordt door de overheid maar door private ondernemers. Zo wordt een van de ijsbrekers gehuurd door een Zweedse magnaat die graag met de expeditie mee wilde. Dit met een prijskaartje van 100.000 euro per dag.

Kommersant wijst er op dat Tsjilingarov ondanks zijn avontuurlijke bravoure wel parlementslid is en lid van de Verenigd Rusland partij. Op de bodem van de Noordpool ligt niet alleen een Russische vlag maar ook wat merchandise van VR. ‘De hele expeditie is een fantastische PR stunt voor de partij’, zegt senator Margelov ongegeneerd.

Rondje verkiezingen

http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=792494
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=792582
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=792090
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=792596
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=791905
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=790922

De Centrale Kiescommissie (TsIK) is begonnen met het geven van instructies aan regionale commissies, hun personeel en waarnemers. Dit wordt gedaan door het Russisch centrum voor de educatie van electorale technologie RTsOIT. Zij organiseren binnenkort een proefverkiezing waarbij vertegenwoordigers van 16 partijen aanwezig zullen zijn. Een film van deze repetitie zal als instructievideo verspreid worden.

De TsIK publiceerde deze week ook cijfers over de partijinkomsten en uitgaven over de eerste helft van 2007. Verenigd Rusland (VR) haalde 26,6 miljoen roebel op waarmee het bedrag in kas uitkomt op 303 miljoen roebel (~ 10 miljoen euro) SPS haalde dit het meeste geld op: 174,5 miljoen. Tijdens de jaarwisseling had het echter nog maar 5,5 miljoen roebel in kas. Iets minder extreem maar vergelijkbaar is de LDPR. De partij van Zjirinovskii zag de partijkas groeien van 40 tot 147 miljoen roebel. De cijfers geven het idee dat de SPS en de LDPR voorafgaand aan de verkiezingen uit een winterslaap ontwaken. VR daarentegen lijkt in de loop der jaren een stabiele partij te zijn geworden, onafhankelijk van individuele politici en geldschieters.

Over Rechtvaardig Rusland(RR)kan nog weinig gezegd worden omdat de partij pas sinds oktober 2006 bestaat. In de eerste helft van 2007 wisten ze 67 miljoen roebels binnen te halen. Een vierde plek.

Interessant is ook de verhoudingen in de uitgaven: Hoeveel geld gaat er naar de lokale afdelingen en hoeveel geld wordt er gespendeerd de centrale partijleiding aan zichzelf? De Russische patriotten zijn het meest gedecentraliseerd: van hun 22,3 miljoen aan uitgaven gingen 19 miljoen naar lokale afdelingen. VR stuurde 195 miljoen naar de regio’s en spendeerde 65 miljoen aan de centrale leiding. Jabloko 12:5, SPS 21:29, LDPR 39:26, RR ~20:20. De qua financiën meest ‘gecentraliseerde’ partij is ironisch genoeg ‘Burgerkracht’. 2,25 van de 2,5 miljoen ging naar de centrale leiding.

SPS en Rechtvaardig Rusland beklagen zich over het gebruik van een bepaalde rekenmethode voor de verdeling van de parlementszetels in de Samara regio. De rekenmethode ‘imperiale’ zou de grootste partij buitensporig bevoordelen. Zo kreeg VR op basis van 33,5% van de stemmen maar liefst 44% van de plekken in de lokale Doema. De lokale overheid mag, zo oordeelde het Hogere Gerechtshof, echter zelf kiezen wat voor rekenmethode het gebruikt. Kommersant geeft nog een typische quote van de advocaat: ‘De aanhangers van deze methode hebben karakteristieke voorgangers; extreem rechtse politici aan het begin van de 20ste eeuw die voor de macht van de kerk vochten en tegen de secularisatie en democratisering van de maatschappij; de Belgische markies Imperiale, wiens methode alleen werd gebruikt door Equador, het regime van Mussolini en enkele regio’s van de Russische Federatie. Wordt vervolgd bij het Constitutionele Hof.

Rechtvaardig Rusland kondigt haar primers aan. De procedure wordt aan de kiezer verkocht als democratischer dan de voorverkiezingen van VR. De centrale leiding maakt basislijsten, de kiezer kiest uit de mogelijkheden of kan ook zelf in een leeg vakje een kandidaat voorstellen. Er zijn echter wel twee voorwaarden. Mironov wil dat de kandidaten politici zijn die ‘binnen het systeem’ willen opereren en al ervaring hebben in federale of regionale parlementen. Kommersant omschrijft het proces in de titel van het artikel: ‘RR controleert haar kieslijsten bij de kiezer’.

De concurrentiestrijd om de verkiesbare plaatsen leidt in verschillende regio’s tot kleine machtsgrepen binnen de partij. Zo wordt VR in Primorskii Krai geschoond van aanhangers van de voormalige gouverneur Koerlikov en zijn kameraad Nikolajev, burgemeester van Vladivostok.

De Nationale Bolsjewieken van Limonov gaat de kwalificatie van zijn organisatie als extremistisch aanvechten bij het Hoogste gerechtshof. Ook zeggen zijn advocaten dat eenzelfde klacht in een versnelde procedure zal worden behandeld door het Europese Hof. Wanneer het Europees Hof haar geloofwaardigheid in Rusland wil behouden of herwinnen doet het er goed aan te zorgen dat er geen uitspraken over ‘versnelde procedures’ voor ‘politiek’ getinte zaken in de Russische pers verschijnen. Maar dat terzijde.

Volkshuisvesting

http://www.rg.ru/2007/08/04/zhilie.html
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=791078

Rosstat presenteerde nieuwe groeicijfers voor de bouwsector. Dit halfjaar werd er 21,2 miljoen vierkante meter gebouwd, een groei van 134 procent in vergelijking met dezelfde periode in 2006. Met de verkiezingen in aantocht is het de vraag of deze groei toegewezen kan worden aan het nationale project voor de volkhuisvesting, een van de speerpunten van het regeringsbeleid en persoonlijke taak van mogelijke presidentskandidaat Medvedev.

Kommersant grapt in de titel van hun artikel: het nationaal project ‘met eigen handen’. De helft van de 21 miljoen m2 is immers gebouwd in opdracht van private personen. De groei wordt ook toegewezen aan de warme winter, een significante stijging van de hypotheekverstrekking een algemene toename van investeringen in de bouwsector. Het national project heeft weinig met de groei van doen, aldus Kommersant en Rossiiiskaja Gazeta. De kranten tekenen daarbij wel aan dat veel van de juridische- en beleidaanpassingen in het kader van het nationale project voor volkshuisvesting nog in werking moeten treden.

Interessant zijn ook de regionale verschillen. Zo doet de Moskou regio rondom de stad het veel beter dan Moskou stad zelf. Nieuwbouw in de regio groeide met 41,4% tegenover 0,3% in de stad zelf. Met deze trend zal er volgend jaar voor het eerst meer in de regio dan in de stad gebouwd worden.

De verschillen zijn elders nog groter. Rossiiskaja Gazeta merkt op dat in 10 leidende regio’s - waaronder de beide Moskou’s, Sint Petersburg en Tatarstan - meer wordt gebouwd dan in de overige 75 regio’s bij elkaar. In Kamtsjatka daalde de nieuwbouw met 70%, in de Brijansk regio met 25%, in de Ivanovsk regio met 22%.

Stagnatie komt volgens de experts niet zozeer door een gebrek aan bouwmaterialen maar een gebrek aan gekwalificeerd personeel, zowel ingenieurs als bouwvakkers. Viktor Zabelin, president van de Russische Unie voor Bouwbedrijven, roept zijn leden op om als bedrijf zelf geld te reserveren voor de opleiding van personeel. De kwalificatie van personeel is ook een belangrijk punt in de gedragscode die zijn organisatie recentelijk opstelde voor bouwbedrijven.

Staking

http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=791842
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=791619
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=791241

Een paar honderd werknemers van de Avtovaz autofabriek in Toljatti hebben op 1 augustus door hun werk neer te leggen geprobeerd de productielijn van de fabriek te doen stoppen. Het resultaat beperkte zich tot 30 half gefabriceerde auto’s. Een achterstand die eenvoudig ingehaald kan worden in de fabriek waar per etmaal 2700 nieuwe auto’s de lopende band afrijden. Omdat de fabriek een van de vlagschepen is van de Russische industrie en mede bepalend is voor de lokale politiek in Samara, krijgt de staking veel aandacht in de media.

Er zijn tegenstrijdige berichten over het aantal stakers. Het management spreekt over ongeveer 100 werknemers. De organisatoren zeggen dat in productiehal 45/2 alleen al 500 werknemers het werk neerlegden. De fabriek heeft ruim 100.000 mensen in dienst. Toch is de organisatie tevreden: ‘We hebben laten zien dat we in staat zijn tot een georganiseerde actie. Vanaf nu zal het management op geloofwaardigere wijze concessies moeten maken aan het collectief.’

De alternatieve vakbond ‘eenheid’ eist een verhoging van het loon tot 25.000 roebel (710 euro) per maand. Nu krijgen de arbeiders ongeveer 14.000 roebel (400 euro). Naast deze alternatieve is er een andere meer officiële vakbond. Dmitrii Politsemako, lokaal parlementariër voor de politieke partij Rechtvaardig Rusland zegt dat het management beide vakbonden tegen elkaar uitspeelt. Terwijl vakbond nummer 1 de kolen uit het vuur haalt met gevaar op ontslag, krijgt vakbond nummer twee enkele maanden later een gematigde loonsverhoging.

Sommige analisten zien een wijder politiek spel. Verenigd Rusland zou in de managing director van Avtovaz de nieuwe burgemeester van Toljatti zien. Rechtvaardig Rusland en Politsemako zouden daarom voordeel hebben bij het in diskrediet brengen van het management. Politsemako zegt dat RR niets met de staking te maken maar hij is wel bereid is de stakers goede raad te geven en hen een hard onder riem te steken.

De lokale overheid van de Samara regio wil zich niet met de zaak bemoeien. Zij vinden dat een privaat bedrijf de eigen problemen op moet lossen. Dit mede omdat de overheid vreest een mogelijke loonsverhoging uit het regionale budget te moeten betalen. ‘Laat ‘Rosoboronexport’ (holding van fabrieken uit voormalig militair industrieel complex, waartoe ook Avtovaz behoort) maar aan tafel gaan zitten.’ Tegelijk waarschuwt de overheid bij monde een persvoorlichter wel dat wanneer de levensstandaard van de werknemers niet omhoog gaat er een serieus probleem dreigt. De stakers krijgen ook een goede raad. Vraag de volgende keer om een wat realistischere loonsverhoging.

In de dagen voorafgaand aan de staking was er druk op de organisatoren. Eén van hen, Anton Vetsjkoen – zijn mobiele nummer staat op de pamfletten – werd voor drie dagen in de cel na ‘het zich verzetten tegen de politie tijdens een wegcontrole.’ Ook werd er in Moskou een gehele druk van de krant ‘de arbeidersdemocratie’ in beslag genomen. In deze editie stonden artikelen geschreven door arbeiders uit andere steden over de situatie bij Avtovaz. Er wordt nader gekeken of er geen extremistische uitspraken in staan.

Milieu- en veiligheidsvoorschriften

http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=791918
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=791527
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=791811

Rosprirodnazor en Rostechnadzor, de Russische equivalenten van respectievelijk de milieu- en arbeidsinspectie zeggen dat ze nog deze herfst met een voorstel te komen voor een ecologische codex, die de wetgeving rondom het milieu moet omlijnen. De inspectiediensten werken nu met wel 550 juridische bepalingen, waaronder de constitutie, 45 wetten, 5 codexen, meer dan 140 besluiten van de regering, 15 decreten van de president en vele ministeriele verordeningen: ‘Wat ecologie is staat nergens omschreven.’

Het Ministerie van Milieu is niet blij met het inititatief. Zij werken al sinds 2005 aan een nieuwe milieuwetgeving, maar het is nog wachten op hun eerste concept. De inspectiediensten vonden het klaarblijkelijk veel te langzaam gaan en besloten hun eigen voorstel te schrijven.

Rostechnadzor timmert ook aan andere wegen. Hoofd van de inspectie, Konstantin Poelovskii, wil een wetswijziging die zijn dienst het recht geeft om in het geval van overtreding van de arbeidsvoorschriften de productie stil te kunnen leggen zonder eerst toestemming te vragen aan de rechter. Ook wil hij de boetes verhogen. Tegenstanders van het idee vrezen dat dergelijke macht in de handen van een inspectiedienst een bron van corruptie zal vormen. De Unie van Industriëlen en Ondernemers vindt het belangrijk dat de inspectiedienst kan optreden maar wil wel duidelijke grenzen. Wanneer er sprake is van brandgevaar in een mijnschacht moet het werk meteen stilgelegd kunnen worden. Ontbreekt er ergens in een fabriek een handleiding dan is dat verre van voldoende voor het ingrijpen van de inspectiedienst.

De timing van Poelovskii is sluw. Deze week presenteerde de inspectiedienst namenlijk de resultaten van hun onderzoek naar de mijnschachten in de Kemerovsk regio. Daar vonden recent twee mijnrampen plaats waarbij 149 personen omkwamen. De twee schachten zouden in juli weer opengaan, maar dit is uitgesteld na het vinden van 120 overtredingen van de Russische arbowet in de mijnen van mijnbouwbedrijf Joezjkoezbassoeglja. Voorafgaand aan de twee rampen had de inspectiedienst al herhaaldelijk geprobeerd de productie stil te leggen. Het regionale gerechtshof zag daar echter toen geen redenen toe.

Er spelen veel belangen mee: de federale publieke opinie, regionale werkgelegenheid, een gebrek aan steenkool op de Russische markt, Evraz Group – de nieuwe eigenaar van Joezjkoezbassoeglja - en de aspiraties van de inspectiedienst.

Kort nieuws week 31

Het sluwe voorstel van Gazprom dat het op Sachalin 1 gewonnen gas alleen verkocht mag worden aan de meest oostelijke Russische provincies krijgt steun van een overheidsorgaan. Gazprom hoopt zo het monopolie op de gasexport te behouden. Het consortium dat op Sachalin 1 boert, bestaande uit o.a. Exxon Mobil, zou immers ook graag zelf naar China willen exporteren. De interne Russisch prijs is 89,9 dollar per 1000m3. China zou wel 200 dollar willen betalen.

* Sachalin werd deze week ook getroffen door een aardbeving van 6,8 punten op de schaal van richter. In het stadje Nevelsk zijn 3242 inwoners dakloos geworden. Twee personen zijn omgekomen. Hulpverlening kwam pas echt goed op gang in de ochtend na de beving. Sergei Sjoigoe van de federale rampenbestrijding was er eerder bij dan de lokale gouverneur en zijn diensten. De laatste krijgt er van langs van de presidentiele afgevaardigde: 'Hoe bedoel je, je bent er 'al'?, zou hij gezegd toen hij de goeverneur eindelijk ter plaatse was. Ook Poetin is niet geamuseerd. 'Waarom moesten de mensen en hun kinderen in tenten op betonnen grond slapen?' Ekspert wijst op het gebrek aan preventieve maatregelen die in Japan gewoon zijn.

* In Sverdlovsk, 15 kilometer van Jekaterinenburg zijn 95 patiënten gediagnosticeerd met de veteranenziekte. In de periode dat de waterleiding voor tien dagen was stilgelegd was er in één van de buizen een poel achtergebleven waarin de legionellabacterie zich kon vermenigvuldigen. Na het aansluiten van de warme water toevoer werden de ziektekiemen over de huishoudens verspreid. De buizen worden nu opnieuw doorgespoten met chloorwater. Presidentiële afgevaardigde Latysjev waarschuwt dat dit in elke – ook veel grotere – steden kan gebeuren. Gouverneur Rossel lacht het probleem weg: ‘In de natuur zijn er zoveel microben dat het een wonder is dat de mens überhaupt nog leeft.’

* Gouverneur Proesak van de Novgorod regio heeft zelf zijn ontslag ingediend. Tijdens de eerste periode van zijn 16 jaren als gouverneur gold hij als een zeldzame democraat. De laatste tijd gingen er echter veel geruchten dat de criminele wereld bijna volledige controle over de provincie had gekregen. Zijn opvolger Sergei Mitin stond al in de coulissen klaar. Hij heeft werkervaring op verschillende ministeries; economische ontwikkeling, industrie en landbouw.

* Kadyrov, president van Tsjetsjenië, probeert de in zijn republiek werkzame NGO’s te dwingen hun kantoor in Grozny te vestigen. De stad zou niet alleen veiliger zijn dan omliggende regio’s, het zou ook goed zijn voor de werkgelegenheid in Grozny. Wellicht inderdaad geen slecht idee. Enkele organisaties waaronder het Rode Kruis zijn al verhuist. De manier echter waarop Kadyrov de andere organisaties probeert te dwingen binnen twee weken hun spoor te volgen stuit menigeen tegen de borst. Een woordvoerder van het federale Ministerie van Binnenlandse Zaken zegt dat Kadyrov daar geen bevoegdheid toe heeft en dat de organisaties zelf mogen beslissen waar hun kantoor te vestigen.

* In Tatarstan zijn vier leden van de terroristische cel ‘de islamitische jamaat’ veroordeeld tot celstraffen van tussen de 3,5 en 17 jaar lang. Twee inwoners van Tatarstan pleegden in twee jaar elf aanslagen op industriële doelen in Tatarstan zelf en omliggende provincies. Daarbij kwamen geen mensen om. Ze leerden het vak in een Tsjetsjeense bende. De twee veroordeelden met de lagere straffen zijn hun Tsjtejeense connecties die de explosieven leverden.

* Loezjkov wil de quota voor de instroom van migranten - uit landen die geen visa verplichting kennen - inperken van 750.000 tot 250.000. Volgens onderzoek van de lokale overheid heeft het Moskouse bedrijfsleven niet meer arbeidskrachten nodig. Alles wat extra komt zou slechts in het illegale circuit komen. Critici zeggen dat slechts een derde van de bedrijven aan dat onderzoek meewerkte en dat er werk is voor veel meer migranten. Door de plannen van Loezjkov komen deze banen straks in de illegaliteit.

* De Centrale Bank wil haar relaties met de commerciële banken wat lucht geven door ook in Rusland genoteerde aandelen te erkennen als onderpand bij de herfinanciering van de schulden die deze banken bij de CB hebben. Analisten stellen twijfels bij het nut van dit voorstel. De bedrijven waar je als bank aandelen van zou willen bezitten staan immers niet op de Russische maar op buitenlandse beursen genoteerd.

* Price Waterhouse Coopers heeft bij het Hoogste Arbitrage Hof (VAS) een kleine overwinning geboekt in de juridische strijd met de Russische belastingdienst. PWC zou in 2002 belasting hebben ontdoken door in Rusland vervulde diensten te boeken als door de Nederlandse vestiging uitgevoerde handelingen. Het VAS draait de bewijslast echter om. PWC hoeft niet langer haar onschuld te bewijzen en de belastingdienst moet nu schuld kunnen aantonen. De belastingdienst zegt in een eerste reactie met meer bewijs te zullen komen.

* Er is een nieuwe getuige in de zaak tegen Aleksei Frenkel, de bankier die verdacht wordt van de moord op Centrale Bank manager Andrei Kozlov. Volgens deze nieuwe getuige zei Frenkel kort voor de moord ‘dat Kozlov er snel niet meer zal zijn. Velen inclusief de Centrale Bank zullen op zijn gebeente dansen en wij zullen onze problemen oplossen.’ Frenkel blijft volhouden dat hij erin geluisd wordt. Ook anderen hebben motieven. Zijn advocaat wijst op een op dit moment lopende zaak in Oostenrijk waarbij de Diskont bank betrokken is. Twee weken voor de moord had Kozlov deze bank de licentie ontnomen. Ook is er de Satoern bank. Documenten over deze bank zouden angstvallig buiten het onderzoek worden gehouden, aldus de advocaat. De zaak zal waarschijnlijk binnenkort worden overgedragen aan de rechtbank van Moskou. Het recht zal gesproken worden door een jury.