7/3/08

EU

Aan de vooravond van de gesprekken met EU woordvoerders gaf Medvedev een interview aan Reuters. (link naar volledige Engelstalige versie)Medvedev probeert de mogelijke kritiek van te voren te ontzenuwen: “Ons binnenlands beleid wordt niet bepaald door de mate van kritiek aan ons adres, maar vanuit innerlijke (eigen) waarden en doelstellingen .”Medvedev’s boodschap is dat Rusland zelf voor een democratische weg heeft gekozen. Deze weg is niet opgelegd door ‘het westen’, waaruit volgt dat de laatstgenoemden niets te ‘eisen’ hebben. “Bij internationale samenwerking gaan we uit van praktische overwegingen en die waarden, die we voor onszelf (nadruk op zelf, JM) bepaald hebben; vrijheid, democratie en bescherming van privaat eigendom.

“Ons buitenlands beleid kan niet gekarakteriseerd worden als liberaal, conservatief of iets anders. Het moet een beleid zijn dat onze eigen nationale belangen bekrachtigt en waarborgt.” Medvedev probeert zo de situatie te vermijden waarbij hij zijn liberale identiteit moet bewijzen door toeschietelijkheid in de internationale arena. Deels terecht heeft hij het idee dat in ‘het westen’ een ‘liberaal’ Rusland vaak wordt gelijkgesteld aan een zwak of toeschietelijk Rusland.

Kommersant interviewt Peter Mandelson, EU commissaris voor handel: “De ontmoeting met de nieuwe Russische leider stelt ons in staat om het potentieel van onze verhoudingen opnieuw in te schatten.” Sergei Karaganov reageert in Rossiiskaja Gazeta sceptisch op dit Europese enthousiasme: “Dit is een bekend motief: De potentieel goedhartige Medvedev is gekomen en nu moet hij zijn goedhartigheid bewijzen.”

Overigens noemt Sergei Karaganov het interview met Mandelson wel een teken van een realistischere houding in ‘Europa’. Karaganov doelt waarschijnlijk op deze passage: “De verhouding tussen de EU en Rusland kent perceptieproblemen. In Rusland denkt men dat de EU de wederopbloei van Rusland probeert te beletten en dat de EU Rusland’s grondstoffen wil exploiteren. Veel Europeanen vragen zich af of Rusland de weg van globale integratie niet verlaat om een eigen weg te kiezen met een andere set van politieke waarden. In Europa heerst het beeld dat Rusland vooral geïnteresseerd is in investeringen die de eigen buitenlandse invloed vergroten, maar niet in investeringen die de eigen energiemarkt ontwikkelen. In Rusland wordt voortdurend de klacht gehoord dat ‘Europa’, wanneer het de eigen markt reguleert, onvoldoende rekening houdt met Russische belangen.”

Voor Karaganov en Rusland in het algemeen is het belangrijk dat Europa erkent dat het Rusland van nu, niet het Rusland van na de val van de Sovjet unie is. Rusland wil met een schone lei beginnen, terwijl Europa probeert vast te houden aan documenten zoals het Energy Charter en CFE verdrag. Het argument gaat ongeveer als volgt: De EU probeert een ‘model voor samenwerking’ vast te leggen, dat ontstaan is in de jaren van ‘Rusland’s zwakte en chaos’. Karaganov noemt dit “een model voor een ondergeschikte periferie, eenzelfde model als de EU gebruikt voor de burenrelaties met Noord Afrikaanse staten. “

Vitalii Dymarskii schrijft dat Brussel uit is op “een gedetailleerd document dat alle sectoren van samenwerking tussen de EU en Rusland omschrijft en bindend zal zijn na ratificatie door de parlementen Rusland en de 27 EU lidstaten. Rusland daarentegen geeft de voorkeur aan een variant waarbij beide zijden een soort van raamwerk onderschrijven dat vervolgens ingevuld wordt met sectorale akkoorden op de gebieden waar Rusland en de EU daadwerkelijk kunnen samenwerken: transport, energie, ruimtevaart, wetenschap, vliegtuigbouw etc. “ … De Russische variant ligt volgens Dymarskii het meest in de verwachting. “De onderhandelingen zullen zich daar ontwikkelen daar waar wederzijds profijt te vinden is. Politieke voorwaardes zijn voorbestemd te mislukken.”

Dymarskii kwalificeert Rusland als “meer een sprinter dan een stayer”, dat de voorkeur heeft om een korte afstand te rennen om zo snel mogelijk resultaat te bereiken en aan de eigen publieke opinie verslag te kunne doen over het nieuwe succes. Medvedev moet immers “zo snel mogelijk de ‘spaarpot’ met internationale successen opvullen met eigen verdiensten.”

In Khanty Mansiisk viel weinig meer te verwachten dan een declaratie van voornemens. Wat gebeurt er nadat de buren naar elkaar hebben geglimlacht en weer uiteen zijn gegaan, vraagt Dymarskii zich af: “Het is te hopen dat ze niet van onder de tafel zout in de soep van hun buur strooien, maar dat ieder allereerst een schoonmaak in het eigen huis houdt. Uit een schoon gelapt raam ziet immers ook het raam van de buren er schoner uit.”

De top verliep volgens verwachtingen. De volgende gesprekken vinden 4 juli plaats in Brussel.

Hoe makkelijk het mis kan gaan bleek al binnen enkele dagen toen de presidenten van Finland, Hongarije, Estland en Rusland, alsmede politici en ander maatschappelijke figuren uit Letland, Noorwegen en Zweden in Khanty Mansiisk bijeenkwamen voor het vijfde wereldcongres van Fins-Oegrische volkeren.

Rusland is trots op zijn culturele diversiteit: Dankzij het ethno-federalisme van met name de Sovjet Unie en in mindere mate de Russische Federatie hebben etnische groepen de ruimte gehad om (binnen het kader van de modernisering van de maatschappij, JM) de eigen cultuur te behouden.

Niet iedereen denkt er zo over. Aleksandr Jakovenko, plaatsvervangend minister van buitenlandse zaken, schrijft in Rossiiskaja Gazeta: “Gedurende de laatste jaren zijn we getuige van een onophoudende stroom van pogingen van verschillende individuele Europese politici en journalisten om het fictieve thema op te rakelen van de schending van de rechten van nationale minderheden en oorspronkelijke volkeren van Rusland, waaronder de Fins-Oegrische volkeren.“ Medvedev was duidelijk gebrieft door Jakovenko en sprak over “herhaaldelijke politieke speculaties van mensen met een zeer oppervlakkige kennis van het leven van Fins-Oegrische volkeren in Rusland, terwijl daadwerkelijke gevallen van versnelde assimilatie in Europese landen worden genegeerd.” (www.gazeta.ru)

Deze laatste opmerking viel niet in goede aarde bij de Estse president. Hij herinnerde vervolgens het congres dat van de 24 Fins-Oegrische volkeren slechts de Hongaren, de Esten en de Finnen een eigen natiestaat hebben kunnen stichten. “Vele Fins-Oegrische volkeren moeten die keus nog maken. Want wanneer je de smaak van vrijheid proeft dan begrijp je dat het een zaak van overleven is, dat je zonder die vrijheid niet verder kunt leven. Met een zwaai van de vleugel kan een vlinder een orkaan veroorzaken. De Fins-Oegrische volkeren zijn kleine vlinders, die beschermd moeten worden. Voor de internationale gemeenschap is het heel belangrijk dat deze vlindertjes niet op een verkeerd moment en plaats hun vleugel uitslaan.”

Aanwezige Russen interpreteerden deze opmerking als “de zoveelste poging om het Fins-Oegrische proces te politiseren.” De volgende dag was het de beurt aan parlementariër Kosatsjev. Refererend aan de rechten voor Russischtalige minderheden in Estland, stelde hij dat “in tegenstelling tot andere staten Rusland geen bijzonder beleid voert jegens een bepaalde etnische groep”. De Estse delegatie verliet vervolgens demonstratief de conferentie. De Finse president riep beide zijden op de provocaties te staken.

Jabloko

Javlinskii treed onverwachts af als voorzitter van liberale partij Jabloko. Opvolger Sergei Mitrokhin, een deputaat in het Moskouse parlement, werd gesteund door 102 aanwezigen. Er waren vier stemmen tegen.

De gematigde meerderheid behoudt zo de regie over de partij en neutraliseert de radicaliserende onderstroom met onder andere Ilja Jasjin en Maksim Reznik. Deze laatstgenoemde groep wil samenwerken met alle oppositiegroeperingen, ongeacht hun politieke kleur of ideologie. De meerderheid binnen de partij hecht echter aan de eigen waarden en vindt samenwerking met bijvoorbeeld Nationaal Bolsjewieken ontoelaatbaar. Reznik en Mitrokhin hebben voorlopig een broze vrede gesloten.
Javlinskii neemt plaats in een nieuw op te richten politiek comité, dat zich over politieke sleutelvragen en de verdeling van de centen zal buigen. Javlinskii impliceert volgens Kommersant dat hij nog steeds de touwtjes in handen heeft door te stellen dat posities niet bepalen wie de echte leider is. Ook Mitrokihin zelf zegt dat hij dit leiderschap nog moet verdienen.

De opvallende gelijkenis met de ‘gemanagede’ opvolging van Poetin door Medvedev wordt goedgepraat met de gebruikelijke ‘democratische’ retoriek. In een interview met RG zegt Javlinskii dat dit de eerste reorganisatie van een Russische partij is, waarbij de impuls van binnenuit de partij zelf komt. In Ekspert stelt de voormalig partijvoorzitter dat het nieuwe politieke comité het partijbestuur “horizontaler en daarom dus democratischer” maakt.

De partij Jabloko beleefde zijn piek in de aanloop naar de parlementsverkiezingen van 1999. Het lag toen in de verwachting dat de partij 20 tot 30 procent van de stemmen zou kunnen halen. Om bestuurlijke ervaring aan te trekken contracteerde de oppositiepartij ex premier Sergei Stepasjin als tweede lijsttrekker achter Javlinskii. Stapasjin toonde zich echter een fervent voorstander van de tweede Tsjetsjeense oorlog en terwijl Jabloko in 1995 nog veel stemmen won als vredespartij, kon het in de campagne van 1999 geen duidelijk standpunt innemen over de oorlog. Het resultaat was een teleurstellende 6 procent. In de jaren erna verloor de partij de financiële steun van de vervolgde oligarchen Goesinskii en Khodorkovskii. In 2003 en 2007 werd de kiesdrempel niet meer gehaald.

De laatste jaren klinkt het verwijt dat Jabloko zich had moeten verenigen met de ‘andere liberale partij SPS.’ Hoewel de liberale, ‘democratische’ en oppositionele slogans overeenkomen, verschilt het gedachtegoed van beide partijen echter enorm. De SPS is een partij voor grote bedrijfsbelangen, ‘zo liberaal als Pinochet’. Jabloko is een groene, sociaaldemocratische partij. Het feit dat er in de pers vaak gerefereerd wordt aan een mogelijke samensmelting zegt voldoende over de vervlakking van de eigen identiteit van beide partijen. Electorale desinteresse valt mede te verklaren door te constateren dat de gemene deler van beide liberale partijen nagenoeg overeenkomt met het beleid dat Poetin in zijn twee termijnen gevoerd wordt. Dit doet de oppositionele, ‘democratische’ kritiek uit beide kampen extra hol klinken.

Partijbestel

Waarom zijn politieke partijen (in de breedte) zo zwak in Rusland? Henry Hale beargumenteert in zijn boek ‘Why not Parties in Russia?’dat in parlementaire verkiezingen middels single mandate districts ertoe leiden dat kandidaten die bedrijfsbelangen en bestuurlijke elites vertegenwoordigen electoraal beter scoren dan partijkandidaten. Op federaal niveau worden parlementsverkiezingen inmiddels uitsluitend via partijlijsten gehouden. Dit leidt tot de consolidatie van een kerngroep van levensvatbare partijen. Er gaan de laatste maand stemmen op om verkiezingen via partijlijsten ook voor de gemeentepolitiek verplicht te stellen. Gemeentes kunnen hun verkiezingen nu nog naar wens organiseren. De eerste stap, zoals voorgesteld door bijvoorbeeld de Rechtvaardige Russen ,is een systeem waarbij minstens de helft van de parlementariërs via partijlijsten wordt gekozen.

Hoewel veel Russen de partijlijsten als vrijheidbeperkend interpreteren, denk ik dat partijvorming de gemeentepolitiek de kwaliteit van de democratie ten goede zal komen en kansen biedt aan nieuwe partijen, die op federaal niveau niet voldoende gewicht hebben om mee te spelen om de knikkers. Zeker die liberalen die continu roepen dat een burgermaatschappij en een democratie slechts van onderop kunnen ontstaan kunnen hun energie beter op gemeenteniveau inzetten dan te dromen van deelname aan de presidentsverkiezingen.

‘Jonge Garde’, de jeugdbeweging van Verenigd Rusland, kijkt vooruit naar de komende ‘kalme’ jaren. De interesse vanuit het Kremlin voor de jongerenbewegingen is geslonken. De rubicon is immers beslecht zonder ‘oranje revolutie’. Wat moeten ze nu doen, behalve gezellig samen kamperen? Hoog op de lijst staat van perspectieven staat de verjonging van de gemeentepolitiek, schrijft Kommersant.

Andere voorstellen ter consolidatie van het partijbestel scheppen op het federale niveau juist meer barrières voor nieuwe partijen. Zo willen de Rechtvaardige Russen en de LDPR een verhoging van het verplichte aantal leden van 50.000 tot 100.000, alsmede de verhoging van de financiering van de vier partijen in het federale parlement. Beide partijen zitten nu in de boot en willen dat die snel afvaart, zodat nieuwe partijen niet gemakkelijk kunnen aanmonsteren. Het is overigens nog niet bekend wat de kapitein wil.

Presidentiële Administratie

De post in de Presidentiële Administratie, verantwoordelijk voor binnenlands beleid is vergeven aan Konstantin Kostin, tot voorheen hoofd van de centrale bestuurscommissie van de partij Verenigd Rusland. Kostin wordt verantwoordelijk voor de banden van de president met de presidentiële afgevaardigden, de beide parlementen, politieke partijen, de besturen in de regio’s en structuren van burgermaatschappij. Volgens bronnen van Kommersant is Kostin iets zachter van aard dan zijn voorganger Tjesnakov. Volgens Politicoloog Pribylovskii verleende Tjesnakov protectie aan ‘de meest brute behandelmethodes van publieke opvattingen en druk op de oppositie’. Zowel Kostin en Tjesnakov worden gezien als mannetjes van Soerkov.

Soerkov

Soerkov sprak tijdens een forum over ‘de nieuwe elite’: “Voor we praten over ‘sociale liften’ moeten we bepalen wat de Russische elite is. Ik heb veel ervaring met jongerenbewegingen. Wanneer ik hen vraag waar hun ‘lift’ naar toe zou moeten gaan, waar zo naar toe willen in hun leven, dan willen ze allemaal naar Gazprom. Zo is het. Het is echt absurd.” De moraal van het verhaal is dat wanneer Rusland zich verder wil ontwikkelen , innovatief of cultureel, de status van onder andere wetenschappers en kunstenaars moet groeien.

“Elite is ook geen titel voor het leven”, benadrukt Soerkov. “Veel leiders van regio’s en politieke partijen bezetten hun posities al zolang Rusland bestaat. We moeten af van de behoefte om gedurende ons hele leven dezelfde posten te behouden. Het probleem zit niet in de behoudzucht van het systeem, maar in onze mentaliteit. Niemand wil afstand nemen omdat elk van hen overtuigd is dat zij vanuit hun leiderschap het algemene goed dienen, hoewel dit mogelijk niet zo is.“

Doorgaand op de mentaliteitskwestie zegt Soerkov zich te ergeren aan vergelijkingen met de Sovjet Unie: “De Presidentiële Administratie is het Centrale Comité, Verenigd Rusland is de KPSS. Het lijkt me dat dit komt omdat de meerderheid van de mensen in die tijd is opgegroeid en eenvoudigweg geen andere metaforen kent. Ik denk dat we, zolang we niet voorbij deze grenzen van ons spraakgebruik komen, niet kunnen afrekenen met ons verleden. Deze symboliek is een belangrijk aspect. We moeten het uitsluiten uit ons hedendaagse gesprek over de toekomst.“

Media

Een favoriet debatonderwerp van dit moment is de vraag of er sprake is van ‘een dooi.’ Tegenstanders vinden dat er pas over ‘een dooi’ gepraat mag worden wanneer Medvedev Poetin ontmaskert zoals Chroestjev met Stalin deed. Voorstanders hebben een, mijn inziens, wat positievere instelling; praten over een mogelijke ‘dooi’, is voor hen al een uiting van een nieuwe lente. Zo wordt er recent veel gepraat over de rol van de media.

Medvedev zei in het interview met Reuters: “Er is geen bijzondere vorm van controle op de media, die zich onderscheid van vormen van controle in ander landen. Ik moet herhaaldelijk zeggen dat de elektronische media, de gedrukte media en de zogenoemde nieuwe media volstrekt vrij zijn. Er bestaat natuurlijk redactioneel beleid, maar dat is een zaak die door het management wordt bepaald.”

“Ik vind dat we een volstrekt volwassen, eigentijdse televisie hebben, dat het leven in Rusland in al haar diversiteit toont; de politieke personages die nu op het Russische politieke toneel staan alsmede de problemen en de verworvenheden. In die zin is er geen probleem met een beperking van informatiestromen in Rusland, niet vandaag, niet gisteren en nooit in de toekomst. U hoeft daar niet aan te twijfelen. In elk land zijn er groepen politieke ‘loosers’, die overtuigd zijn dat de media niet vrij is, omdat zij zelf niet iedere dag in beeld komen. Dat is echter hun eigen probleem, niet dat van de media.”

Zo’n uitspraak kan verschillend worden geïnterpreteerd: Praat Medvedev een kromme situatie recht? Of poogt hij de media het zelfvertrouwen te geven dat nodig is om een eigen positie te durven definiëren?

Er is ook kritiek en niet alleen vanuit de oppositionele hoek. Politicoloog Chleb Pavlovskii zegt tijdens een ronde tafel conferentie over ‘politieke televisie’: “Het bijzondere redactionele beleid van de Russische televisie leidt tot een opmerkelijke discrepantie tussen het nieuws op de federale televisie en het nieuws in de gedrukte pers. Veel onderwerpen waarover in de pers wordt gedebatteerd vinden geen weerslag in de televisiejournaals. Bovendien negeren de televisiekanalen ‘reputatie aspecten’ en wordt de beeldbuis gedomineerd door een panel van helden uit de jaren ’90. Constructieve personen ontbreken, evenals de vertegenwoordigers van beroepsgroepen betrokken bij de innovatieve ontwikkeling.”(wetenschappers, ondernemers, JM)

De PR van Medvedev krijgt een uitbrander. Met Poetin, meester in de striemende repliek, was het eenvoudig tv maken. Medvedev verdient echter een andere aanpak, zegt Pavlovskii. Lid van de Maatschappelijke Raad en presentator Vitalii Tretyakov vindt dat “de nieuwe president op televisie wordt ‘vermoord’. Al die ontmoetingen met scholieren, met boeren en weefsters, die groter dan hem zijn. Hij weet niet waar hij met ze over moet praten. Elke keer valt hij maar weer terug op voetbal.” Persoonlijk vind ik het bovenstaande commentaar wat tendentieus. Beide heren aspireren duidelijk zelf een carrière op de televisie.

De nieuwe minister van communicatie Igor Sjegolev sprak op een internationale conferentie voor uitgeverijen in Moskou. Hij zegt overtuigd te zijn dat “brede toegankelijkheid van het Internet en andere digitale technologieën de vrijheid van het woord beter beschermt dan een nieuwe mediawet of aanpassingen in de constitutie. De vrijheid van meningsuiting wordt gegarandeerd door de informatiestromen die vermenigvuldigd worden door de technologie van de 21ste eeuw.“

Russische deelnemers op de conferentie voelden zich wat beledigd door uitspraken van de directeur van de wereld associatie van kranten. Timothy Bolding stelde dat slechts 9% van de Russische bevolking kranten leest. Dit tegenover 90% in Zweden. De Russen spenderen bovendien slechts 9 minuten aan de krant. De gemiddelde turk doet 57 minuten over het lezen van de krant. Ook noemde hij het cijfer dat 60% van de Russische bevolking voor censuur zou zijn. “Waarschijnlijk willen ze dat de staat hen voorschrijft wat te lezen”, concludeerde Bolding.

Het hoofd van Rospetsjat, de bijna monopolist op distributie van gedrukte media, reageert met humor: “Toen de vriendin van Lenin, Nadezjda Kroepskaja, in de jaren ’20 de strijd aanging met de ongeletterdheid, stelde ze dat Russen langzamer lazen dan Turken. Ik ben blij te horen dan de Russen nu sneller lezen.”

Rossiiskaja Gazeta is het oneens met de conclusies van Bolding. De behoefte aan censuur komt in deze context grotendeels overeen met wens voor een beperking van geweld en seks in de media. Voorts ontwikkelt de markt voor de gedrukte media in Rusland zich juist zeer goed. In het laatste jaar is het aantal gedrukte media groter geworden en is de waarde van mediabedrijven gestegen door meer investeringen, een groei van reclameopbrengsten en uitbreiding van de oplages. Vis a vis andere landen mag er dan wellicht minder gedrukte media gelezen worden, de trend is positief, aldus RG.

Weblog

Is daar dan het lang verwachte en gevreesde juridisch precedent voor een financiële vergoeding voor schade aan reputatie veroorzaakt door een uitlating op een persoonlijke weblog? Aleksander Lebedev, de Moskouse biljonair met politiek-maatschappelijke aspiraties, had parlementariër Medinskii omschreven als ‘de grootste lobbyist voor de kansspelenbranche in Rusland’. Medinskii was daar niet van gediend en kreeg uiteindelijk op last van de rechter ook een rectificatie en 30.000 roebel morele schadevergoeding. Precedent? Wellicht niet helemaal! Medinskii zegt zelf tegen Kommersant dat het hem niet om de weblog zelf ging, maar een citaat vanuit de blog, die op de website van Kommersant was geplaatst. Waarop de rechter de zaak precies heeft beoordeeld wordt uit dit bericht onduidelijk. Er is uiteraard weer veel alarmistische ruis.

Leger

Het nieuwe hoofd van de Generale Staf toont een menselijk gezicht. Afgestuurde studenten met een ‘bakalavr’ diploma worden niet langer voor de dienstplicht opgeroepen, schrijft Rossiiskaja Gazeta. Het is mij niet duidelijk of dit voorheen wettig was of dat dit op onwettige wijze plaatsvond. Voorts meldt de Staf dat er voortgang wordt gemaakt met de schoonmaak onder officiersfuncties, die net zo goed door burgers uitgevoerd kunnen worden. De positieve trend lijkt zich voort te zetten. Ook hoor ik het ‘gerucht’ dat de gehele top van de logistieke dienst van het leger(glavnoe upravlenye tyla) ontslagen is.

Amnestie

Juridisch gezien is het geen amnestie, maar mogelijk komen er binnenkort 200.000 (50.000 volgens een meer recente bron)gevangen vervroegd vrij. De betreffende parlementscommissie heeft hun collega’s aangeraden een wetsvoorstel te steunen waardoor de tijd doorgebracht in voorarrest met terugwerkende kracht dubbel telt bij het uitzitten van de straftijd. Zat een gevangene een half jaar in voorarrest, dan komt hij of zij straks mogelijk een half jaar eerder vrij dan verwacht. Tijdens voorarrest zijn de condities over het algemeen slechter dan in de strafkolonies. Volgens Rossiiskaja Gazeta dringen de Raad van Europa en het Europees Hof van Mensenrechten aan op deze aanpassing.

Autoverzekering

De invoering van de verplichting voor het hebben van een autoverzekering is uitgesteld tot 1 maart 2009. Pas dan kunnen bestuurders de schade aan auto’s onderling afhandelen via de verzekering en zonder de verkeerspolitie. Reden voor uitstel is vertraging in de oprichting van een algemeen register met gegevens van autobezitters en hun verzekeringsagenten. Algemene gedeelde registers zoals een kadaster of kredietgeschiedenis voor banken en dit register voor autoverzekeringen blijken erg lastig op te zetten in Rusland. (Kommersant)

Voedselbonnen

Poetin spreekt de laatste maanden vaak over een ‘geadresseerd sociaal beleid’. Parlementariër Andrei Isajev oppert een maandkaart met 1000 roebel waarvoor alleen voedselproducten gekocht kunnen worden. Partijleider Gryzlov zegt dat voorstel te steunen. VtsIOM peilde de stemming onder de bevolking. Van de armste groep zegt 36% een ‘voedselkaart’ te zullen weigeren. “Veel mensen zien de voedselkaart als een ‘stigma van uitzichtloosheid’. Ze willen zich geen verschoppeling voelen.” 53% procent van alle ondervraagden vindt het een goed idee. Maar niet voor zichzelf.

Inspraakavond Gazprom City

Kommersant verhaalt hoe Gazprom een castingbureau een buslading jongeren liet afleveren voor de inspraakavond over de bouw van het Oktha center, de geplande 396 meter hoge Gazprom pinakel. “De mooie meisjes en gespierde jongens droegen shirts met de opdruk ‘beweging nieuw Petersburg’”. Toch moest ook de oproerpolitie in actie komen om het tegengeluid van Nationaal Bolsjewieken en ander tegenstanders te smoren. Buiten konden de acteurs hun 400 roebel ophalen. Totdat de locale televisie dat in de gaten kreeg, althans. De jongens en meisjes werden vervolgens verzocht morgen langs te komen bij het castingbureau. Dit was duidelijk een van de minder succesvolle pogingen tot virtuele politiek.

Kerk en mensenrechten

De Arkhierieskii Sobor, de jaarlijkse conferentie voor de Orthodoxe kerkhiërarchie, werd opgeschrikt door een gevecht aan de muren van het Kremlin. Aanhangers van de Metropoliet Diomida raakten slaags met de Unie van Orthodoxe Vaandeldragers en de Nasji groep van Jakimenko. Kommersant grapt dat “de oproerpolitie deze theologische twist moest beslechten”.

Diomida zoekt herhaaldelijk het nieuws met kritiek op de Russisch Orthodoxe Kerk. Zo zou de Kerk de democratie niet mogen erkennen, geen contacten mogen onderhouden met andere religies, sodomieten en voorstanders van euthanasie moeten uitbannen en zouden mobiele telefoons verboden moeten worden. De kerk op haar beurt stelt dat Diomida gelovigen in verwarring brengt. De Metropoliet, die overigens ‘wegens ziekte’ niet aanwezig was, is inmiddels verzocht om zijn zonden op te biechten. Doet hij dit niet dan zal hij uit de Kerk gezet worden.

De kerk riep tijdens de conferentie “ongelovigen op om afstand te nemen van de seculiere mensenrechten. De rechten van de mens mogen een christen niet dwingen de geboden van God te overtreden.” Zo wil de kerk niet de rechten van seksuele minderheden verdedigen, omdat het geloof deze groepen mensen als zondaars beschouwd, legt Kommersant uit. “De begrippen waardigheid en vrijheid, waarop het instituut van de mensenrechten zich beroept, zijn overgenomen vanuit het Christelijk geloof, maar ontdaan van hun religieuze en spirituele betekenis. Daarom is het bestaande seculiere mensenrechtenconcept tegen de bescherming van morele waarden gaan werken.” Zo staat voor de Kerk de vrijheid van meningsuiting in dienst van de schepping en ondersteuning van het goede en mag het vrije woord niet de verspreiding van zonden en tweedracht tot gevolg hebben, legt Kommersant nogmaals uit.

De aversie van de Kerk tegen wat zij ‘de seculiere mensenrechten’ noemen moet begrepen vanuit de context van een maatschappij waarin het geloof decennialang onderdrukt is. Helaas leeft dit communistische begrip van seculariteit voort onder veel van de meest uitgesproken mensenrechtenactivisten. Ik vindt beide partijen uiterst intolerant jegens elkaar.