Het Plan Poetin
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=851047
http://www.rg.ru/2008/02/09/kommentarii.html
http://www.expert.ru/articles/2008/02/08/putin/
President Poetin sprak op 8 februari de Staatsraad toe, naar eigen zeggen voor het laatst. De toespraak werd ook live op de televisie uitgezonden. De president presenteerde zijn plan voor de ontwikkelingsstrategie van Rusland tot het jaar 2020. Voor journalist Kolesnikov is dit “het Plan Poetin, dat er al lang zou zijn, maar nog nooit iemand gezien had.”
Rossiiskaja Gazeta citeert presidentieel adviseur Dvorkovitsj, die erop wijst dat er tot 2020 wel twee of drie andere staatshoofden kunnen komen, die de vandaag gestelde taken moeten uitvoeren. Poetin lijkt op dit moment meer dan een president. Hij is de grondlegger van het nieuwe Rusland. Ekspert zegt dat we niet van een ‘testament’ kunnen spreken. Poetin blijft een actieve speler in het economische en politieke leven van het land.
In het eerste deel van de toespraak benoemt Poetin de progressie die in de laatste 8 jaar geboekt is. Het bruggetje naar het tweede deel van de toespraak, de jaren tot 2020, is de volgende passage: “Het belangrijkste resultaat is de stabiliteit, die ons in staat stelt plannen te maken, rustig ons werk te doen en gezinnen te stichten. Mensen hebben weer het vertrouwen dat het leven beter zal gaan worden.”
De bereikte stabiliteit is voor Poetin slechts de opmaat voor de volgende fase. “Rusland heeft zich nog steeds niet weten te ontworstelen uit de inertie van een ontwikkeling gebaseerd op energiebronnen en grondstoffen.” “Zelfs terwijl de economische situatie in ons voordeel werkt, doen we slechts fragmentarische pogingen om onze economie te moderniseren. Dit vergroot onze afhankelijkheid van geïmporteerde goederen en technologie en beperkt ons tot een rol van grondstoffenleverancier voor de rest van de wereld.” “Het enige alternatief voor een dergelijk scenario is een pad van innovatieve ontwikkeling.”
Journalist Kolesnikov: “Het lijkt alsof Rusland opgestaan is maar de rug nog niet gerecht heeft.” Sceptisch vergelijkt hij Poetin’s rede met die van Chroestsjev, waarin de Sovjet burger verteld werd dat het pas de volgende generatie zou zijn, die in het communisme zou leven.
Innovatieve ontwikkeling betekent voor Poetin niet alleen technologische vooruitgang maar vooral ook de realisatie van het menselijk potentieel. “Rusland’s toekomst en succes zijn afhankelijk van het onderwijs en de gezondheid van de mensen, hun verlangen om zichzelf verbeteren.
“Het grootste probleem van de Russische economie is de extreme inefficiëntie.” “De belangrijkste sectoren in de Russische economie moeten in de komende 12 jaar minstens een viervoudige toename van de arbeidsproductiviteit bewerkstelligen.” “Dit vraagt om een grootschalige modernisatie van de productiefaciliteiten in alle economische sectoren. Daarvoor is een geheel nieuwe kwaliteit van bedrijfsvoering vereist, compleet nieuwe technologie, machinerie en apparatuur. De beste technologie is in de meeste gevallen energie efficiënt; energie besparende technologie en milieuvriendelijke technologie.”
Opvallend is de aankondiging dat belastingvoordelen een belangrijke rol zullen gaan spelen in het promoten van innovatie en modernisering van technologie. Vorige week noemde ik al enkele plannen vanuit het ministerie van financiën om de belastingheffingen te optimaliseren en belastingvoordelen in te zetten voor het stimuleren van technologische vooruitgang, alsmede de sociale zekerheid van werknemers. Poetin’s uitspraken over een mogelijke verlaging van de BTW zijn volgens presidentieel adviseur Dvorkovitsj minder substantieel dan het lijkt. Er zijn nu verschillende heffingen tussen de 10 en 16%. Deze worden waarschijnlijk omgezet in een algemene heffing van 12%. Eerste spreker van de Doema, Boris Gryzlov bevestigt dat tegenover Ekspert.
Poetin ziet een belangrijke rol voor het kleinbedrijf. Een verhoging van de arbeidsproductiviteit zal immers ook leiden tot een afname van de werkgelegenheid in de bestaande industriële sector, becommentarieert Ekspert. “Het kleinbedrijf moet betere mogelijkheden krijgen zich te ontwikkelen. Het is verschrikkelijk wat federale organen met de hulp van regionale en gemeentelijke instellingen doen. Het duurt maanden voordat iemand een bedrijf kan starten. Mensen moeten smeergeld betalen aan alle controlerende organen: de brandweer, de milieudienst, medische vergunningen. Je moet overal langs en het is verschrikkelijk!”
De ambtenarij is wellicht de enigste sociale groep in Rusland die die nacht minder goed geslapen heeft,. “De publieke sector heeft 25 miljoen mensen in dienst. Dat is een derde van de beroepsbevolking.” “Het is duidelijk dat de overheid niet een dergelijk grote publieke sector kan en hoeft te ondersteunen.”
“We moeten de komende jaren een nieuwe fase in het regionale beleid implementeren, die niet gericht is op formele maar reële gelijke kansen voor de verschillende regio’s. Elke regio moet de middelen hebben om de inwoners redelijke levenstandaarden te kunnen bieden en de economie te kunnen ontwikkelen en diversifiëren.” Concreet betekent dit een vergroting van het mandaat van de gemeentes ten opzichte van het regionale zelfbestuur, een traject dat in 2009 moet worden afgerond, aldus Rossiiskaja Gazeta. Vervolgens zal er een mechanisme ontwikkeld worden waarbij de relaties tussen het federale en de verschillende vormen van lokaal zelfbestuur worden geformaliseerd. Dit tweede traject begint volgens Dvorkovistj niet eerder dan 2010. “In zo’n groot land, kan het niet sneller gaan.”
“De wens van miljoenen van onze burgers voor individuele vrijheid en sociale gerechtigheid definieert de toekomst van Rusland’s toekomstige politieke systeem. De democratische staat moet een effectief instrument worden voor de zelf organisatie van de civiele maatschappij.” “Het vergroten van de rol van non-commerciële organisaties, de ombudsman voor mensenrechten en de maatschappelijke raden, alsmede de ontwikkeling van een meerpartijenstelsel zullen hier een bijdrage aan leveren.”
“Rusland’s toekomstige politiek systeem zal gecentreerd worden rond enkele grote politieke partijen, die hard zullen moeten werken om hun leidende posities te behouden. Ze moeten open staan voor verandering en de dialoog met het electoraat verbreden.” “Hoe fel de strijd tussen politieke partijen mag zijn, hoe onoverbrugbaar hun meningsverschillen ook lijken, nooit zullen die het waard zijn om het land aan de rand van de afgrond te brengen.” “Rusland’s politieke systeem moet niet alleen geaard zijn in onze nationale politieke cultuur, maar het moet zich samen met deze cultuur ontwikkelen. Dan zal het systeem zowel stabiel als flexibel zijn.”
“Het is duidelijk dat de wereld een nieuwe wapenwedloop is begonnen. Wij zijn deze wedloop niet begonnen. De meest ontwikkelde landen gebruiken hun technologisch voordeel en spenderen miljoenen aan een nieuwe generatie van defensieve en offensieve wapensystemen. Hun investeringen in de defensie-industrie liggen vele malen hoger dan de onze. Rusland zal de komende jaren nieuwe wapens gaan ontwikkelen. De kwaliteit van deze wapens zal gelijk zijn aan die van anderen landen en in sommige gevallen zelfs beter zijn. Daarbij zullen onze uitgaven corresponderen met onze mogelijkheden en niet ten koste gaan van onze sociale en economische prioriteiten.
Poetin noemt in zijn toespraak drie concrete doelen voor 2020:
* 1,5-voudige reductie van het sterftecijfer en een gemiddelde levensverwachting van 75 jaar
* een middenklasse bestaande uit 60-70% van de totale bevolking
* 4-voudige toename arbeidsproductiviteit.
Het ligt in de verwachting dat deze doelen, op vergelijkbare wijze als de door Poetin in 2003 gestelde doel van de verdubbeling van het BNP in het jaar 2010, in de komende jaren zullen terugkeren als graadmeter voor de efficiëntie van het bestuur. Ik vind het hoopgevend dat deze ontwikkelingsstrategie een duidelijk verband trekt tussen maatschappelijke welvaart en de economische concurrentiepositie.