15 juni 2007
http://www.kommersant.ru/doc.html?docId=774823
http://www.rg.ru/2007/06/15/dovse.html
Rossiiskaja Gazeta legt nog eens beknopt uit waarom Rusland het Verdrag over Conventionele Strijdkrachten in Europa wil herzien. Het huidige verdrag werd in november 1990 gesloten. De belangrijkste doelen waren de vermindering van het aantal troepen en wapens aan beide zijden van het conflict. Dit met in stand houding van de balans en een klimaat van openheid.
‘Na de opheffing van het Warschau pact en de ontmanteling van de USSR en mede door de uitbreiding van de NATO heeft het CFE verdrag haar oorspronkelijke oriëntatie verloren en raakt het met het jaar het verband met de veranderende militair-politieke situatie verder kwijt.’
Tussen 1996 en 1999 is er gewerkt aan de herziening van het verdrag. De nieuwe tekst is echter geratificeerd door alleen Rusland, Wit Rusland, Kazakstan en de Oekraïne.
Het begin van het ratificatieproces van dit nieuwe document hangt samen met de verklaring van Istanboel. Vanuit ‘westers’ oogpunt zijn beide documenten gekoppeld. Rusland moet eerst aan Istanboel voldoen voordat NATO landen het nieuwe CFE verdrag willen ratificeren. De Russen zien ze liever los van elkaar of wanneer dan toch alles in ogenschouw genomen moet worden weet het nog wel wat documenten waar rekening mee zou moeten worden gehouden.
De verklaring van Istanboel betreft onder andere de terugtrekking van Russische troepen en militair materiaal uit Georgië en Moldavië. Rusland zou al in 2000 aan de meeste voorwaarden voor terugtrekking uit Georgië hebben voldaan. Wat betreft de huidige aanwezigheid zijn er bilaterale afspraken gemaakt over verdere terugtrekking. Rusland is van plan zich aan deze afspraken te houden en ziet zo geen enkele breuk met de afspraken gemaakt in Istanboel.
Wat betreft Moldavië argumenteert Rusland dat het sinds de breuk van het memorandum over de basisprincipes voor de staatsinrichting tussen Moldavië en Transdnestrië geen transporten meer kan uitvoeren.
Ondertussen heeft het westen dankzij het CFE-verdrag een volledige inkijk op de plaatsing van Russische troepen binnen de eigen landsgrenzen. Deze plaatsing moet voldoen aan bepaalde quota voor ‘flanken’. Rusland mag bijvoorbeeld maar een maximum aantal troepen nabij de Kaukasus stationeren. Poetin zei tijdens zijn jaarlijkse toespraak dat het niet getuigd van gezond verstand wanneer een land niet zelf kan bepalen waar het binnen eigen landsgrenzen troepen kan stationeren.
En wat zijn de beperkingen voor NATO? De Baltische Staten hebben het oorspronkelijke verdrag uit 1990 nog niet ondertekend. Formeel motiveren zij dit door te stellen dat er geen nieuwe leden bij het verdrag kunnen toetreden. De Russen zien echter dat NATO zo naar wens troepen kan plaatsen in deze landen zonder dat het verdrag dat dekt. De aanwezigheid van Amerikaanse troepen in Roemanie en Bulgarije valt ook buiten het verdrag. De quota van deze landen vallen immers paradoxaal genoeg onder het Warschau Pact. Dat de Amerikanen vrij troepen kunnen plaatsen in een reeks Oost-Europese landen terwijl Rusland binnen de eigen landsgrenzen aan limieten is gebonden, ruikt zeer sterk op discriminatie, aldus Rossiiskaja Gazeta.
De krant vraagt zich vervolgens af hoe men over het CFE verdrag kan spreken als de hoeksteen van de Europese veiligheid. Hoe kan er sprake van veiligheid zijn wanneer een verouderd document als basis voor de veiligheid dient?
Kommersant bericht dat de bijeenkomst in Wenen van dit weekend over het verdrag op niets is uitgelopen. ‘De partijen konden niet eens tot een gezamenlijke conclusie komen.’ Moskou rest weinig dan het tot uitvoer brengen van het dreigement tot terugtrekking uit het verdrag concludeert de krant. Rossiiskaja Gazeta schreef: ‘Onze goede wil is nu uitgeput.’