1/27/07

Wie is Joera Mulders?

Tussen 1999 en 2004 stuurde ik Culturele Antropologie aan de Universiteit van Amsterdam. Na het eerste jaar leek het mij goed om me op een bepaalde regio te concentreren. Ik dacht toen aan het grensvlak van de Russische en Arabische wereld, de Kaukasus en Centraal-Azie. De reisverhalen lazen goed weg en die olie dat zou later toch belangrijk worden. De Russen leken me op het eerste oog een ongecultiveerd en bot volkje. Toch leek het me goed te beginnen met Russische taallessen. Dat ik 8 jaar na dato de taal nog steeds niet vloeiend spreek, zegt voldoende over mijn oorspronkelijke onderschatting van de Russische cultuur, in de brede zins van het woord. Rusland is best met het verstand te begrijpen, maar het vergt wel een deel van je leven.

In de opvolgende jaren werkte ik zomers als leraar Engels in een jeugdvakantiekamp nabij Novosibirsk, kanode ik met (halve) weesjes door Karelie, bracht geruime tijd door in St. Petersburg en voerde het veldwerk voor mijn scriptie Culturele Antropologie uit in Novgorod.

Het onderwerp van mijn scriptie (2005), de invloed van de Orthodoxe traditie in het onderwijs, zat vol met culturele spiegels en onverwachte nuances. Ons voorstellingsvermogen van een autoritaire staat is verre van toerijkend om een land te begrijpen, waarin vrijheid en macht anders beleeft worden. Hoe graag je ook een betere wereld wilt, het verabsoluteren van onze eigen waarden en verworvenheden is niet de weg, die naar een betere wereld leidt. De plaatjes, die je vanuit je eigen culturele raamwerk op personen en ideeën in een Russische context plakt, blijken vaak slechts ten dele de essentie te dekken. Het viel me op dat de lokale Orthodoxe priesters uit mijn onderzoek vaak ruimdenkerder waren dan liberale mensenrechtenactivisten, die zich uit vrees voor een ‘symfonie van Staat en Kerk’ behoorlijk intolerant opstellen tegenover gelovigen.



Na mijn studie (2006) reisde ik een periode door noordwest Rusland en de Oeral met een Amerikaanse NGO die midden- en kleinbedrijf ondersteunt. De problematiek van de middelgrote ondernemer bleek wederom een interessante intellectuele puzzel. Het ondernemerschap is in essentie de beste kans die het land heeft op een diverse en daarmee stabiele economie. De ondernemer heeft ruime aanleiding om de bureaucratie te wantrouwen, maar tegelijk botst dat wantrouwen ook met goede initiatieven, die lokale besturen proberen te initiëren. Ook corruptie wordt door twee kanten in stand gehouden. De positieve noot tijdens deze reis was de komst van het vertrouwen dat stabiliteit op den duur een betere samenleving zal bouwen. De mentaliteit van ondernemers verschuift geleidelijk van overleven naar vooruitzien en met dat laatste komt ook het besef dat op de lange duur zelforganisatie, beroepsethiek en goede werkomstandigheden winstgevende voorwaarden zijn.

Ik werk nu drie dagen per week als communicatiemedewerker bij de bestuursdienst van de Gemeente Amsterdam. Naast dat het fijn is voor mijn eigen stadje te werken, is het ook interessant te zien hoe de relatie tussen overheid en burger in mijn eigen culturele context plaats vindt. De meetlatten zijn verschillend, maar veel situaties kennen dezelfde problemen: o.a. wantrouwen jegens elkaar,(zelf)uitsluiting van sociale groepen en de logheid van grote(bureaucratische)organisaties.

Het idee voor mijn wekelijkse Nieuwsbrief Russische Pers ontstond eind 2006. Ik las regelmatig Russische kranten online of als ik daar was in papier. Gelet op de wijze waarop er in het westen over ‘persvrijheid in Rusland’ gesproken wordt, zou je kunnen denken dat de Russische journalistiek, op enkele lichtende voorbeelden na, een ongeïnteresseerde, slaafse en kritiekloze massa zou zijn. Niet in een bron van informatie, die je hoeft te lezen. Ik vind dat beeld onterecht, beledigend en eerlijk gezegd ook een gemakkelijke cirkelredenatie. Ik lees in de gedrukte media veel diverse meningen en vormen van kritiek op het overheidsbeleid, sommigen constructiever dan anderen. Dat dit vaak niet de meningen en kritiek zijn, die wij graag willen horen, toont niet aan dat er van diversiteit en debat geen sprake is.

Met de nieuwsbrief wil ik laten zien hoe er in Rusland over de ontwikkelingen in het eigen land en de relatie met Europa wordt nagedacht. De nieuwsbrief bevat analyses en vertaalde passages van berichten uit drie kranten,die mijns inziens representatief zijn voor het wereldbeeld van de bestuurlijke en zakelijk elite en de middenklasse. Zo kunnen Nederlanders die de Russische taal zelf niet spreken een idee krijgen van de werkelijkheid waarin hun Russische kennissen en zakelijke partners leven. Ik blijf de nieuwsbrief tot maken tot eind 2008. Daarna wordt het tijd voor wat anders.

Mijn contactgegevens:

Joera Mulders
Nassaukade 169b
1053LL Amsterdam

06-24527431

joeramulders@gmail.com

No comments: