Gouverneurs

Ook de gouverneurs zijn het onderwerp van de machtsbalans tussen Medvedev en Poetin. Althans in de berichtgeving van de media, zelden moe van intrige. In dit artikel noemt Kommersant de benoeming van gouverneurs zo ongeveer het enigste reële instrument voor Medvedev om zijn politieke invloed te vergroten. Rusland heeft op dit moment 83 gouverneurs. 73 van hen zijn benoemd door Poetin. Tien van hen vervullen op dit moment nog een mandaat dat zij via in 2003 of 2004 via de stembus verdient hebben. Van de eerdergenoemde 73 zijn er 45 ooit via de stembus gekozen waarna Poetin hun mandaat heeft verlengd. 28 gouverneurs zijn uitsluitend door Poetin benoemt.

Het eerste cohort waarover Medvedev een beslissing moet maken is de groep van 10 nog via de stembus gekozen gouverneurs. Dit zijn niet zeer tot de verbeelding sprekende regio’s. In Karatsjajevo-Tsjerkessie zetelt Batdyjev, een vertrouweling van Kozak en Poetin. Die zal niet zo snel verdwijnen. Sjaklein in de Kirov Oblast, Lebed in Khasasia en Kusnetsov in Pskov Oblast zijn niet de meest voorbeeldige partijleden van Verenigd Rusland en mogen vrezen voor hun positie. In de Volgorad Oblast zit de communist Nikolai Maksoeta. Drie maal herkozen door het volk is hij al decennia een doorn in het oog.

De tweede cohort is interessanter. Dit zijn gouverneurs wiens mandaat (van 5 jaar) in 2010 en 2011 afloopt. Hierbij zitten veel politieke zwaargewichten uit de Jeltsinperiode zoals Sjaimijev in Tatarstan, Rachimov in Basjkirie, Strojev in de Orlov Oblast, Rossel in de Sverdlosk Oblast en Loezjkov in Moskou. Veel van deze heren zijn inmiddels rond de 70. Door capabele maar loyale vertrouwelingen in deze sleutelregio’s te positioneren kan Medvedev de basis van zijn mogelijke herverkiezing in 2012 formeren.

Daarnaast kunnen er tussentijds een reeks gouverneurs wegens incompetentie ‘ontslagen’ worden. Het signaal van incompetentie is lage scores voor de Verenigd Rusland partij in lokale verkiezingen. De gouverneurs van Stavropol, Khabarovsk, Moermansk en Tomsk bevinden zich volgens Kommersant al in de gevarenzone.

Een groep gouverneurs zal als vertrouwelingen van Poetin onaantastbaar blijven. Dit zijn volgens Kommersant onder andere Tkasjev (Krasnodarsk Krai), Matvienko (St. Petersburg) en Kadyrov (Tsjetsjenië).

Een andere groep zittende gouverneurs zou vanwege hun relatief jonge leeftijd en zakenverleden al naar de ‘liberale’ Medvedev neigen: Khloponin (Krasnojarsk Krai), Zelenin (Tver Oblast), Boos (Kaliningrad Oblast) en Men (Ivanovsk Oblast)

Een tweede artikel van Kommersant hint op een wetsvoorstel dat alleen nog door Poetin getekend moet worden, waarbij de president de macht krijgt om het mandaat van een gouverneur te verbreden met supervisie over in zijn of haar regio werkende federale organen.

Gouverneur Koroljev vertelt dat er in zijn Lipetsk Oblast 64 federale structuren werkzaam zijn, waarbij 12560 ambtenaren werken. “Dat is drie keer zoveel als het aantal regionale ambtenaren. Moskou is ver en onder de regionale overheid vallen ze niet. Het resultaat is dat niemand hen goed aanstuurt.”

Politicoloog Mitsjenko, gespitst op de nieuwe machtsverhoudingen, merkt op dat de gouverneurs in de nieuwe situatie niet alleen voor de president zullen werken, maar indirect door hun werk voor de federale organen en ministeries ook voor de premier. “De machtsverticaal leidt straks niet meer alleen naar de president, maar ook naar de premier.”