Autobranche

Premier Poetin werkte zich in een spagaat. Hij wilde de malaise in de Russische autobranche opvangen door de invoerheffingen op auto's en auto-onderdelen te verhogen. De productie van personenauto's is sinds vorig jaar met 7% gedaald; de productie van vrachtwagens en bussen met bijna 50%. Overigens produceren de meeste internationale automerken in Rusland en steunt Poetin met de invoerheffingen ook hun arbeiders. De steun aan de autofabrieken rondom St. Petersburg en in het Wolgagebied gaat echter ten koste van de autobranche in het Verre Oosten, die gericht is op de import uit voornamelijk Japan. Poetin wijst zijn ondergeschikten herhaaldelijk op het bestaan van de bevolking aan de andere kant van het land, maar lijkt ze dit maal zelf te zijn vergeten.

Op 14 december protesteerden enkele duizenden in Vladivostok tegen de plannen van de premier. Het verkeer in de stad werd verlamd. Het vliegveld was gedurende enkele uren onbereikbaar. De demonstranten eisten het aftreden van het regionale bestuur dat hun belangen niet goed zou vertegenwoordigen. Aan de spontaniteit van de actie wordt getwijfeld, al stelt Ekspert wel dat een "vreedzame demonstratie voor het recht om met een stuur aan de rechterkant te mogen rijden (Japanse auto) voor iedere onvervalste 'kustbewoner' hetzelfde is als het vrije woord voor een democraat van het eerste uur."

Vervolgens protesteerden 7000 arbeiders in het Wolgagebied vóór de plannen van de premier. Een woordvoerder van een vakbond: "Die duizenden, die hun geld verdienen met de import van buitenlandse auto's, begrijpen nu dat hier miljoenen arbeiders hun baan kunnen verliezen." "Vreemd dat de arbeiders wel protesteren voor de verhoging van invoerheffingen, maar niet voor hun eigen salarissen," stelt een woordvoerder van een andere, kleinere vakbond: "De actie is vast in opdracht van de fabrieksbazen georganiseerd om de regering hun loyaliteit te betuigen. Hoe je het went of keert, dit is geen sociaal protest, maar een belangenconflict tussen twee lobbygroepen."

In Vladivostok wordt er gesproken over een koloniale houding van Moskou. Automobilisten krijgen massaal sms'jes met oproepen om op 20 en 21ste december opnieuw te komen demonstreren. De actie wordt volgens de kranten duidelijk geregisseerd door 'schemerfiguren'. Er is geen transparant organisatiecomité dat met de lokale overheid over plaats en tijd onderhandelt.

Dmitri Penjaz, de leider van een automobilisten belangenvereniging en regionaal parlementslid roept zijn provinciegenoten op om weg te blijven van deze niet-gesanctioneerde demonstraties: "Onze stem is gehoord. De parlementariërs, de gouverneur en de senator doen al het mogelijke om de verhoging van de invoerheffing af te wenden. De dialoog verloopt constructief. De aangekondigde demonstraties, echter, zijn pure speculatie op onze problemen. Onbekende provocateurs roepen op tot massale ongeregeldheden, niet om onze problemen op te lossen, maar om het leven in de regio te destabiliseren."

Op de 20ste bezoekt Poetin de Kamaz vrachtwagenfabriek in Naberzjnyje Tsjelny. Tijdens zijn rondgang door de fabriek duikelt hij twee arbeiders op die hij meetroont naar de vergadering en aan weerszijden van hem neerzet. Tijdens deze vergadering moet de premier de knoop doorhakken. Kiest hij voor de importeurs of de fabrieksarbeiders? Poetin geeft de kennen de zorgen van Verre Oosten te begrijpen en zegt hen toe dat de regering hen zal helpen. Waarmee? Geen verhoging van de invoerheffingen? Nee, de premier benoemt een ander probleem. Waarom kost een in Rusland geproduceerde auto in het Verre Oosten twee tot drie keer zo veel als in Centraal Rusland? Dat mag niet kunnen. Russen hebben volgens de premier "het Grondwetrechtelijke recht om overal in het land voor dezelfde prijs Russische auto's te kunnen kopen." Poetin zegt toe dat de overheid de transportkosten van auto's binnen Rusland gaat vergoeden. Zo hebben de 'kustbewoners' geen Japanse auto's meer nodig. Als goede patriotten kopen ze bij gelijke prijs immers niets liever dan een Russische auto. De verhoging van de invoerheffing gaat per 11 januari gewoon in. In de Russische autobranche werken anderhalf miljoen mensen. "We moeten ook aan hen denken," sluit Poetin af, verwijzend naar zijn twee tafelgenoten in fabriekskleding.

De volgende dag werden tijdens twee niet gesanctioneerde demonstraties 61 mensen opgepakt. Een aantal cameramensen en andere journalisten werd verwond. Er was van te voren een ME unit uit Moskou aangerukt om de protesten te beteugelen. Blijkbaar waren zij flink opgejut. Elders werd er creatiever gehandhaafd. 1128 bestuurders kregen die dag een boete van 100 roebel voor verkeersovertredingen.

Parlementariërs van Verenigd Rusland zeggen in een reactie te willen kijken of de verhoging van de invoerheffing niet enkele maanden uitgesteld kan worden of dat er een uitzondering gemaakt kan worden voor al gemaakte bestellingen.