Geschuif binnen de veiligheidsorganen

De eeuwige ‘redder in nood’ Sjoigoe (minister van calamiteiten sinds 1991), Noergalijev (binnenlandse zaken) en Serdjoekov (defensie) behouden hun posities. Op andere plaatsen wordt er slim met poppetjes geschoven. Kommersant schrijft: “Vladimir Poetin heeft wederom laten zien dat hij bereid is zijn ondergeschikten meer te geven dan waarom ze gevraagd hebben, maar absoluut niet wat ze gevraagd hebben. Een zeldzame uitzondering daargelaten komt de lijst van gepromoveerden nagenoeg overeen met de lijst van benadeelden.” Deze opmerking geldt waarschijnlijk voor Setsjin en in mindere mate voor Sergei Ivanov, maar zeker voor de hieronder genoemde haantjes Patroesjev en Tsjerkesov, alsmede voor Oestinov.

Patroesjev verkast van de FSB naar het secretariaat van de Veiligheidsraad. De Veiligheidsraad heeft als vaste leden; de president, de premier, de eerste vicepremier(s), de eerste sprekers van beide parlementen, de minister van buitenlandse zaken en de hoofden van de veiligheidsministeries. Medvedev, als president verantwoordelijk voor de benoemingen bij de veiligheidsorganen, overigens ook die binnen de regering, benoemde de prioriteiten voor de Veiligheidsraad. Dit zijn technische wetenschap, defensie-industrie, ecologie, misdaad, corruptie, terrorisme, extremisme en ook internationale samenwerking. Men vindt het nog moeilijk te voorspellen of deze positie voor Patroesjev een promotie of demotie is. Poetin en Sergei Ivanov gebruikten deze post als trampoline voor een verdere sprong op de carrièreladder. Roesjailo en Igor Ivanov passeerden dit station op weg naar hun pensioen. Rossiiskaja Gazeta citeert ene maarschalk Sjapozjnikov, die deze baan ooit weigerde, “omdat zich daar slechts papier opstapelt”. Generaal Lebed daarentegen haalde als secretaris van de Veiligheidsraad de voorpagina’s van de kranten.

Ook Patroesjev’s oude rivaal Viktor Tsjerkesov, sinds 2003 hoofd van de Narcoticabrigade, krijgt een nieuwe taak. Hij gaat leiding geven aan een agentschap dat de inkoop doet voor defensie. Kommersant schrijft: “De simultane overplaatsing van Patroesjev en Tsjerkesov is intrigerend. Het afgelopen jaar kwam de rivaliteit tussen hun beiden apparaten (de FSB en Narcoticabrigade) aan de oppervlakte. Nadat een aantal hoge medewerkers van de Narcoticabrigade gearresteerd waren, schreef Tsjerkesov een open brief aan de pers. Poetin reageerde enkele dagen later. Hij zei het artikel niet gelezen te hebben, maar het desondanks niet correct te vinden dat de problemen tussen de geheime diensten via de pers worden besproken. Ook zei Poetin dat iemand die dergelijke claims maakt, zelf wel van een onberispelijk karakter moet zijn. In oktober benoemde de toenmalige president Tsjerkesov wel tot coördinator in de strijd tegen drugs. Tsjerkesov kwam zo op een vergelijkbaar niveau van invloed als FSB hoofd Patroesjev, die als terrorismebestrijder een soortgelijke coördinerende functie had.”

Roeskii Reporter noemt nog een zaak waarbij beide heren in elkaars vaarwater zaten en wel ‘de zaak van de drie walvissen’. Narcoticabrigadier Tsjerkesov zou aan Poetin het bewijs overlegd hebben dat een groep hoge FSB agenten betrokken zou zijn bij de illegale invoer van Chinese gebruiksgoederen. Patroesjev zou zijn agenten hebben proberen te beschermen.

De derde, die er met het bot van doorgaat, is Bortnikov. Het nieuwe hoofd van de FSB was tot nu verantwoordelijkheid voor de afdeling economische veiligheid binnen de FSB. Roeskii Reporter brengt ook hem in verband met ‘de drie walvissen’. Het zou Bortnikov zijn geweest die interne rapporten van de FSB aan Tsjerkesov zou hebben doorgespeeld.

De nieuwe minister van Justitie wordt Aleksandr Konovalov. Zijn voorganger Oestinov is benoemd als presidentieel afgevaardigde in de Zuidelijke Okroeg. Presidentieel afgevaardigde Rapota verhuist van de Zuidelijke Okroeg naar de Privolszje. Oestinov bekleedde tussen 2000 en 2006 de positie van Generaal Procureur. Kommersant schrijft dat hij in die periode in een reeks situaties, zoals de nasleep van de gezonken onderzeeër Koersk en de Joekos-zaak, aan de goede kant van het Kremlin heeft gestaan. Rossiiskaja Gazeta schrijft dat de nieuwe president deze 55 jarige hooggeplaatste bureaucraat niet zomaar met pensioen kan sturen. Ekspert schrijft ‘het is de keuze voor een man, die ergens een post moet krijgen, die bij zijn rang past. Oestinov mag nu de misdaadbestrijding coördineren in de regio waar hij zijn jeugd heeft doorgebracht en verschillende functies bekleedde. Ekspert ziet hem als een ‘nieuwe bezem’. “Het terrorisme wordt niet langer gezien als de grootste bedreiging voor de staat. Dat is nu de corruptie. Na de veiligheidsmensen komen de juristen en hoewel Oestinov een uniform draagt is hij toch vooral een jurist.”

De nieuwe minister van Justitie Aleksandr Konovalov studeerde onder Medvedev aan de juridische faculteit van de staatsuniversiteit van Leningrad en was volgens Ekspert simpelweg voorbestemd voor succes. Als procureur in de regio Basjkirie kreeg hij enkele moeilijke zaken op zijn bord, waaronder de afhandeling van een met geweld neergeslagen demonstratie en de privatisering van het regionale oliebedrijf dat in handen was gekomen van de zoon van gouverneur Rachimov. In beide gevallen ontzag hij de hoge posities. In de herfst 2005 werd hij benoemt tot presidentieel afgevaardigde in de Privolzje. Ook hier bemoeide hij zich zelden publiekelijk met de politiek. Wel slaagde hij erin om de wetgeving in de verschillende regio’s op een lijn te brengen met de federale wetgeving, een niet eenvoudige opgave, omdat tot op dat moment nationale republieken zoals Basjkirie en Tatarstan op dit gebied een sterk eigen wil getoond hadden. Konovalov staat bekend als religieus persoon.