Column over staatsbedrijven

Vitalii Dimarskii schrijft in zijn column in Rossiiskaja Gazeta over een recente serie afgeketste internationale deals. Zo stuurde Algerije een vijftiental Mig29 straaljagers terug. Het bedrijf Odfjell uit Noorwegen ziet af van de bestelling van 12 tankers, nu de Russische producent Sevmasj een productieachterstand heeft opgelopen. Hetzelfde Sevmasj bouwt voor India een vliegdekschip. Ook in dit geval is de oplevering al met een jaar uitgesteld. India kaatste vorig jaar een deal af voor diverse militaire vliegtuigen en boten en in december zei een hoge Indiase militair dat zijn land de militair-technische samenwerking met Rusland wel eens zou kunnen herzien. Ook China blies vorig jaar een order voor 38 vliegtuigen af.

Dimarskii schrijft dat het zoeken naar ideologische of geopolitieke oorzaken (Frankrijk in het geval van Algerije en de VS in het geval van India, JM) weinig nut hebben, wanneer het duidelijk is dat de Russische militaire techniek een slechte prijs kwaliteit verhouding heeft en leveranties niet betrouwbaar zijn. De Russische scheepsbouw verliest bijvoorbeeld haar aandeel op de wereldmarkt, omdat de Russische werven twee maal zo lang produceren als hun Aziatische concurrenten.

“Dit gaat natuurlijk over het probleem van de effectiviteit van staatsbedrijven, zowel vanuit het perspectief van kwaliteit van productie als management. Al deze staatsbedrijven, waar de laatste jaren de hoop op is gevestigd, zijn zeer gesloten en worden noch door de maatschappij, noch door overheidsstructuren gecontroleerd. Enorme financiële stromen worden geïnvesteerd zonder toezichthouders. Staatseigendom wordt overgedragen aan een groep bureaucraten, die er de baas speelt alsof het hun eigen private eigendom is. Vandaar de beruchte corruptie.”

“Private bedrijven vervullen hun bestellingen veel beter dan staatsbedrijven. Wanneer een private werf een bestelling verprutst, raakt het bankroet en verdwijnt het van de markt. Wanneer een staatsbedrijf mislukt dan betalen wij, de belastingbetaler.“

De uitspraak van een woordvoerder van de Centrale Bank aanhalend, die zei dat de groei van de inkomens twee maal zo hoog is als de groei van de arbeidsproductie , schrijft Dimarskii dat iedereen zich eens goed moet afvragen “of we daadwerkelijk geld verdienen met ons werk of dat we eenvoudigweg de rente ontvangen van de regen van petrodollars.”