Russische Academie voor Wetenschappen weerstaat druk ministerie

http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=827573
http://www.rg.ru/2007/11/21/ran-ustav.html
http://www.expert.ru/articles/2007/11/20/ran-ustav/

Premier Zoebkov heeft zijn handtekening gezet onder de tekst van het nieuwe statuut van de RAN. Dit is een mooi staaltje van verzet tegen de bestuursdrang vanuit de overheid, in dit geval het Ministerie van Onderwijs en Wetenschap, en tegelijk een voorbeeld hoe moeilijk het is om in het huidige Rusland hervormingen door te voeren.

Ekspert beschrijft de voorgeschiedenis: In september 2004 presenteerde het ministerie een eerste concept voor overheidsdeelname in het bestuur van de wetenschap. De Academie zou daarbij haar autonomie over het bestuur van de Russische wetenschap verliezen. Het presidium van de RAN reageerde door het ontslag van de minister te eisen. Een open brief aan de president brcaht voorlopig uitstel van executie.

In februari 2006 kwamen de RAN en de regering overeen om de arbeidsvoorwaarden te verbeteren en salarissen te verhogen. Daarbij werd wel 20% van het personeel van de Academie ontslagen. In academische kringen interpreteerde men dit als 'de uitroeiing van de wetenschappers.'

In september 2006 voerde de regering aanpassingen door in de wet 'over de wetenschap'. De benoeming van de president van de Academie moet voortaan bevestigd worden door de landspresident en het statuut door de premier. In een reactie zei de vicepresident van de academie "Ze verkrachten ons. 'Een dergelijke vernedering heeft de Academie nog niet eerder meegemaakt." Deze verandering zou echter pas in werking gaan wanneer het ook in het eigen statuut van de RAN werd opgenomen.

In februari 2007 werkte de regering een voorstel uit voor een nieuw statuut van de RAN. Dit voorstel adviseerde de scheiding van bestuurlijke en onderzoeksfuncties, de invoering van een raad van toezichthouders bestaande uit drie wetenschappers en zes vertegenwoordigers uit de politiek alsmede een nieuw vorm van projectmatige financiering, waarbij de onderzoeksinstituten, wiens onderzoeken prijzen winnen bij concoursen, meer geld krijgen. Het ministerie verklaart de noodzakelijkheid van de hervorming vanuit in de inefficiëntie , die de leiding van de RAN demonstreert waneer het gelijktijdig wetenschap en bestuur bedrijft.

Rossiiskaja Gazeta schrijft: "De raad van toezichthouders zou de academie in een discussieclub veranderen, door alle sleutelvragen naar zich toe te trekken: financiering, bestuur en de oprichting, de reorganisatie en opheffingen van organisaties binnen de academie."

Terug naar het chronologische overzicht van Ekpsert: Het door de regering geschreven statuut voor de RAN bleek de druppel die de emmer deed overvloeien. In maart stemde de algemene vergadering van de Academie unaniem voor een eigen statuut, dat de adviezen van het ministerie volledig in de wind slaat. "Wij mogen geen afscheid nemen van de principes die aan de grondslagen liggen van het 300 jarig bestaan van de Academie", zei de president van de RAN, Joeri Osipov.

Het zoenoffer van de academie was het accepteren van de verplichte goedkeuring van de president van de Academie door de landspresident . Dit is grotendeels symbolisch, omdat wanneer de landspresident de kandidatuur afwijst, er pas na 6 maanden nieuwe verkiezingen plaats zullen vinden waarbij door de RAN wederom dezelfde kandidaat kan worden gekozen, een spelletje dat lang volgehouden kan worden.

De handtekening van premier Zoebkov onder het door de RAN zelf geschreven statuut, alweer 7 maanden na verschijning, betekent voorlopig het einde van de pretenties van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschap. De minister kiest voor een nieuwe stellingname. De Academie zou zonder bemoeienis van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschap zelfstandig haar budget kunnen overleggen met het 'economische blok' van de regering. Het Ministerie zegt zich op haar beurt niet langer verantwoordelijk te voelen voor de RAN.

Een hier nog niet genoemd aspect is de leeftijdsbegrenzing voor wetenschappers. Vanuit de eigen gelederen kwam het voorstel om op een aantal sleutelposities een leeftijdsgrens in te stellen van 70 jaar. De zelf al 70 jarige president Osipov zou zijn steun voor dit voorstel hebben uitgesproken. Toch kwam het niet zover. Het arbeidsrecht verbiedt immers discriminatie op leeftijd binnen non-commerciële instellingen met een overheidsstatus.

Rossiiskaja Gazeta concludeert "dat de RAN met verve uit dit conflict gekomen is, maar dat dit niet de problemen in de wetenschap oplost. Ons land heeft al lang een andere economie maar de hele structuur van de Russische wetenschap, de methodes van haar bestuur, zijn archaïsch. In wezen is het één van de laatste standbeelden uit de Sovjet tijd. … Voor de meeste wetenschappers is niet de status van het instituut maar hun onafhankelijk het belangrijkst. Daarop moet het systeem van financiering en bestuur gericht worden. … Het is onvermijdelijk dat er maximaal transparante regels komen voor de verdeling van de centen en dat wetenschappers meer ruimte krijgen om carrière te maken."