Salarissen

‘De waarheid over salarissen’ kopt Ekspert boven een artikel over een eigen onderzoek naar de netto salarissen van 30 populaire beroepsgroepen. Het artikel merkt op dat de meerderheid van de ondervraagden tevreden is met de hoogte van het loon en het de betaling adequaat vindt in vergelijking met het geleverde werk, maar stelt ook dat ”deze constatering in schril contrast staat met de mening van de experts, volgens wie de huidige Russische salarissen een afspiegeling zijn van de monsterlijke wanhoudingen in de ongezonde sociale en economische structuur van de maatschappij, en waardoor wij binnenkort door een lonencrisis zullen worden getroffen.”

“Een jaar geleden passeerde de verhouding tussen de arbeidsbetalingen en het Bruto Binnenlands Product het percentage van 50%. Na de financiële crisis van ’98 bereikte dit percentage het minimum van 36,3%. In ontwikkelde landen ligt het percentage boven de 60%. We bevinden ons dus op een niveau van zich ontwikkelende consumptiemaatschappijen. Dat betekent echter ook dat er zich negatieve trends voordoen. Ten eerste nemen de loonkosten voor het bedrijfsleven toe en levert dat met name die sectoren die geen extreme winsten maken flink wat kopzorgen. Ten tweede, stimuleert een salarisverhoging niet langer tot een verhoging van de arbeidsproductiviteit.”

“We hebben het trauma van de jaren ’90 redelijk snel uit onze sociale herinnering verdrongen. Toen waren velen bereid op twee of drie plaatsen tegelijk te werken en ontstond de fantastisch mobiele en energieke beweging van sjacheraars (tsjelnoki). Sinds die tijd is de externe druk en stress aanzienlijk afgenomen, waarmee ook de motieven van het leger van loonarbeiders is veranderd. We hebben echter nog geen postindustriële consumentenmaatschappij . De verschillen in levenskwaliteit en comfort met onze Europese buren is nog steeds kolossaal.”

“De huidige tegenstrijdigheid tussen het maatschappelijke ‘alledaagse leven’ en het maatschappelijke bewustzijn kan worden geïllustreerd met het volgende paradox: Aan de ene kant blijft onze arbeidsmentaliteit archaïsch, zoals in het industriële tijdperk; Het strekt het zich niet verder uit dan de wens om een normaal niveau van overleven te ondersteunen. Aan de andere kant is ons vertrouwen in een stabiele economische welvaart net zo hoog als in postindustriële landen. Oftewel, hoewel we het tijdperk van nieuwe arbeidsverhoudingen nog niet hebben bereikt, merken we al wel de nadelen van de welvaartsmaatschappij.”

Vladimir Gimpelson is een van de in de inleiding genoemde experts. Hij vat de mechaniek van de loonstijgingen samen: “De prijzen voor olie en gas stijgen. De producenten van deze goederen maken de sier en verhogen de salarissen van hun werknemers. De overheid krijgt meerbelastinginkomsten en begint de lonen van de ambtenaren te verhogen. En uiteindelijk moeten ook de sectoren zonder extreem hoge winsten in deze salarisrace worden opgenomen. Onze lichte industrie, bijvoorbeeld, is helemaal niet concurrerend, maar wanneer de salarissen niet verhoogd worden, dan verlies je als werkgever al je arbeiders. Volgens de statistieken heeft de productie van auto’s en apparatuur de laatste 5 tot 6 jaar ongeveer een miljoen mensen verloren. De disproportie tussen salarissen verdunt de spoeling van goede specialisten in die sectoren waar de opleidingskosten het hoogst zijn. Het is lang studeren om ingenieur van een atoomcentrale, chirurg of, piloot te worden. Zolang het onduidelijk is of er wel voldoende vraag is naar dergelijke specialisten, kun je beter je jaren rustig doorbrengen als klerk met een goedbetaalde baan in een sleutelindustrie.”

Wanneer ik de korte interviews bij het bericht lees, lijken veel Russen inderdaad best tevreden met hun loon. Veel geven aan hun vrije tijd te waarderen. Leraren en artsen voelen zich ondergewaardeerd, maar daar staat tegenover dat het werk hen voldoening geeft. Voor wie het ook interessant vindt te weten wat men zo ongeveer verdient:

Manager in een schoenenzaak: 27.000 in Moskou en 14.000 in de Privolzje
Leidinggevende bij een IT dienst: 32.000 in Moskou en 17.000 in de Privolzje.
Redactioneel medewerker uitgeverij: 27.000 in Moskou en 14.000 in de Privolzje
Architect: 45.000 in Moskou en 24.000 in de Privolzje. De architect in kwestie verdient 70.000.
Secretaresse bij een vertaalbureau: Moskou 35.000 en 13.000 in de Privolzje
Medewerker callcenter: 16.000 in Moskou en 9.000 in de Privolzje
Docente psychologie op een middelbare school: 24.000 in Moskou en 6.000 in de Privolzje
Therapeut/doktor: 30.000 in Moskou en 14.000 in de Privolzje
Jurist bij een gerechtshof: 32.000 in Moskou en 17.000 in de Privolzje
Business analyticus: Moskou 65.000 en 35.000 in de Privolzje
Elektricien: 45.000 in Moskou en 24.000 in de Privolzje
Restaurantbediening: 25.000 in Moskou en 13.000 in Privolzje
Boekhouder 25.000 in Moskou en 13.000 in de Privolzje. De geïnterviewde boekhoudster verdient 80.000