Internationaal nieuws week 40

Kazachstan
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=811630
Poetin en president van Kazachstan, Noersoeltan Nazarbaev ontmoetten elkaar tijdens een jaarlijks forum over samenwerking tussen aan de grens liggende regio’s van beide landen. Hoewel de handel tussen beide landen in de eerste 7 maanden van dit jaar met 40% groeide, beschrijft Kommersant de ontmoeting als nerveus en alarmerend. Voor een verder groei is immers overeenstemming nodig over infrastructurele werken.

Zo heeft Kazachstan bijvoorbeeld een autoweg gebouwd richting de Altai regio. Om goed aan te sluiten op het Russische wegennet moeten de Russen echter nog 40 kilometer op eigen grondgebied bouwen. De Kazachstanen vertragen op hun beurt het werk aan een autobaan richting de Russische stad Omsk. Dan is er de bouw van een prestigieuze elektriciteitscentrale. Het Russische energiebedrijf RAO UES bouwde de eerste twee ‘blokken’ maar stelt de bouw van blok 3 en 4 plots uit tot 2012-2015. De Kazachstanen dreigen nu een andere bouwer te zoeken.

Op de achtergrond speelt ook nog het schandaal rond de mislukte lancering van een Russische Proton raket vanaf de ruimtebasis in Bajkonoer. Daarbij is zeer giftige brandstof vrijgekomen boven Kazachstaans grondgebied. Naast een aanzienlijke financiële vergoeding eist de Kazachstaanse overheid een tijdelijke stop met het gebruik van raketten met deze brandstof.

Minister van energie Khristenko zou volgens Kommersant tijdens een toespraak gezegd hebben dat hij het gevoel kreeg dat de kwaliteit van de huidige verhoudingen duidelijk onvoldoende is: ‘Van belang is het minimaliseren van risico’s en - excuses voor mijn woordgebruik – schadelijke concurrentie en stompzinnige politiek.‘

GOS
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=812024
http://www.rg.ru/2007/10/06/putin-sammit.html
http://www.rg.ru/2007/10/05/sng.html
Enkele dagen later op de top van GOS landen in Doesjanbe, de hoofdstad van Tadzjikistan, was er geen vuiltje aan de lucht. Rossiiskaja Gazeta schrijft dat ‘de omschakeling van politieke ruzies naar reële economische samenwerking de organisatie nieuwe adem heeft gegeven.’ De Oekraïense minister van buitenlandse zaken verwoordt de nieuwe koers door te stellen ‘niet geïnteresseerd te zijn in politieke integratie maar wel in economische samenwerking’. Saakasjvili zou in de voorbereiding nog gepoogd hebben om zijn bevroren conflicten op de agenda te krijgen. De andere presidenten hadden echter geen behoefte aan nieuwe politieke relletjes.

De nieuwe ‘uitvoerend secretaris’ van de organisatie wordt de rus Sergei Lebedev, nu nog directeur van de SVR, een veiligheidsdienst gericht op buitenlandse dreiging. Kirgizië zit het komende jaar de organisatie voor. Voor het eerst sinds tijden werd er niet meer gesneden in het eigen vlees van de organisatie. Er komt zelfs een nieuw orgaan, een raad van de hoofden van alle nationale migratiediensten. Kazachstan hield dit tot nu toe tegen. Kazachstan wil graag een soort GOS van twee snelheden met een douane-unie van zijn Kazachtsan, Rusland en Wit Rusland. In dit kader zijn er enkele documenten getekend, maar het lijkt echter niet bijzonder snel te gaan.

Georgië
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=811454&NodesID=5
Kommersant spreekt van een scherpe politieke crisis. Oppositiepartijen hebben de handen ineen geslagen voor ‘een parlementaire democratie zonder almachtige president’. De komende maand gaan de actievoerders de provincies in om op 2 november – de dag waarop vier jaar terug de verkiezingen werden gehouden die uiteindelijke leidde tot de rozen revolutie – met tien of zelfs honderdduizenden naar het parlementsgebouw in de hoofdstad terug te keren. Omdat beide partijen tegen elkaar opbieden in hun anti-Russische retoriek, zo concludeert Kommersant, zal Rusland wel een rol spelen in dit conflict, maar bij voorbaad een negatieve rol.

Oekraïne
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=810783
Gazprom dreigt de gastoevoer dicht te draaien mocht de Oekraïne een geaccumuleerde schuld van 1,3 miljard dollar niet voor het einde van de maand inlossen. Gazprom zegt de zaak bewust niet tijdens de verkiezingscampagne opgespeeld te hebben om te voorkomen dat het een onderwerp zou worden van het politieke debat. Het bedrijf wil in ander woorden de noodzakelijke energieleveranciers niet betrekken in de discussie over Oekraïense geopolitieke keuzes.

Russische experts denken dat Gazprom tijdig aan de bel trekt om de Europese consumenten van te voren op de hoogte te stellen van mogelijke problemen met de energietoevoer. Het is zaak voor Gazprom om te zorgen dat Europese politici de Oekraïne verantwoordelijk houden voor mogelijke onderbrekingen in de energieaanvoer. De Oekraïne verliest dan immers de belangrijkste troef die het heeft in de onderhandelingen,de mogelijkheid om Europese consumenten op te zetten tegen leverancier Rusland.

Het kan binnenkort flink gaan stormen. Timosjenko heeft nu een goede kans op het premierschap en is een fervent tegenstander van de middelman RosUkrEnergo. Zij wil wellicht het hele akkoord herzien wat zal leiden tot nieuwe prijsonderhandelingen. Een belangrijke speler in dit spel die zelden genoemd wordt is Turkmenistan. Dit land levert de bulk van het gas aan de Oekraïne. Dit Turkmeens gas is van een lage kwaliteit en derhalve relatief goedkoop, maar moet worden aangelengd met beter gas van Gazprom.

Raad van Europa
http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=811993&NodesID=5
Kommersant schrijft dat de termijn van René van der Linden binnenkort afloopt en dat de volgende voorzitter de Raadgevende Vergadering van de Raad van Europa wel eens een Rus zou kunnen zijn. Volgens het rotatieprincipe is het ditmaal de fractie van de Europese democraten die de voorzitter mag leveren en hun fractievoorzitter is op dit moment Mikhail Margelov.

Vorig jaar werd overigens het rotatieprincipe ook getreden om zo een Russisch voorzitterschap van het comité van ministers van de raad van Europa te voorkomen. Het belangrijkste argument tegen een volwaardige positie van Rusland binnen de Raad is de weigering van de Russische Doema om protocol 14 over de reorganisatie van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens te ratificeren.

De hoofd van de Russische delegatie Kosatsjev beklaagde zich over de onwil om binnen de Raad van Europa te praten over de stationering van een Amerikaanse raketschild in Polen en Tsjechië. De uitleg dat het raketschild niet rechtstreeks in verband zou staan met de focus van de raad op de mensenrechten verhult volgens Kosatsjev dat de VS druk heeft uitgeoefend om het onderwerp van de agenda te halen.