10/2/08

Week 39

Evroset: De eigenzinnige ondernemer Tsjitsjvarkin heeft zijn telecombedrijf Evroset moeten verkopen, naar eigen zeggen voor een handjevol kopeken. Tsjitsjvarkin bekend Ekspert dat Evroset ernstige liquiditeitsproblemen kende. “Een maand zonder krediet en het bedrijf is kappot, vraagt Ekspert. Ook de Titanik had slechts een klein gat, antwoord Tsjistsjvarkin.”De nieuwe eigenaar, de oligarch Aleksandr Mamut, bezit een aantal goudmijnen. Zijn financiële basis is daarmee een stuk steviger.

Tsjitsjvarkin: “Zelfstandige ondernemingen zullen er aan eind van het jaar niet meer zijn. .. Tijdens elke crisis vindt er een concentratie van eigendom plaats. Dat betekent minder concurrentie en voor de consument hogere prijzen en minder service.”
Svjazbank: De Ontwikkelingsbank, een ‘staatscorporatie’, heeft voor 524 miljoen euro 98% van de aandelen van de Svjazbank gekocht , meldt onder andere Kommersant. De Svjazbank is de 19de bank van Rusland, heeft 49 filialen en vervulde “een sociale functie middels het uitbetalen van pensioenen en sociale uitkeringen”.

Crisis?: De directeur van een elektronicafabriek vertelt Ekspert : “Is dit een crisis? De waardevermindering van de aandelen van bedrijven uit de grondstoffeneconomie? Dat is geen echte crisis. Het beperkt zich tot de speculatieve markt en was langverwacht. De bedrijven in de verwerkingsindustrie, de hoogtechnologische bedrijven ondervinden geen rechtstreekse schade van de gebeurtenissen op de aandelenmarkt. Ook wat betreft de stijging in de prijs van krediet is het niet correct om over een crisis te spreken. Hoogtechnologische bedrijven hebben in Rusland nooit toegang tot goedkoop krediet gehad”. Andere bronnen spreken over een tiental faillissementen van bedrijven die hun leningen niet langer konden afbetalen. De strekking van dit artikel in Ekspert is dat het overgrote deel van de kleine en middelgrote ondernemers in Rusland nooit een eenvoudig bestaan op goedkoop krediet heeft gekend. Zij maken zich veel meer zorgen om de door de inflatie stijgende onkosten dan de opdrogende kredietstromen.
Er zijn echter ook sectoren, die wel degelijk sterk afhankelijk zijn van de kredietmarkt. Dit zijn met name de ontwikkelaars en de retailbedrijven. “Het effect van de financiële crisis wordt pas zichtbaar wanneer de ontwikkelaars hun leningen moeten herfinancieren”, vertelt een analyticus in een ander artikel in Ekspert. Dit kan nog wel enkele maanden duren. Omdat retailbedrijven bezuinigen op hun reclame-uitgaven zal ook de media worden getroffen.

Lange termijn: Ekspert stelt de vraag of de lange termijn strategie voor de ontwikkeling van Rusland gecorrigeerd moet worden naar aanleiding van de financiële crisis.

Andrei Klepatsj, plaatsvervangend minister van economische ontwikkeling: “De crisis bevestigt juist de actualiteit van deze lange termijn besluiten, die we nu moeten beginnen te realiseren: een innovatieve economie, de herstructurering van de financiële sector en de herziening van het regionale beleid. … Onze economie moet open staan. Voor een stabiele instroom van kapitaal zijn niet alleen Europese, maar ook Aziatische, Arabische en andere investeringen belangrijk. … De financiële crisis toont duidelijk aan dat onze bancaire sector en financiële markten zeer kwetsbaar zijn door de zwakte van de binnenlandse ‘voorradenbasis’. .. Zonder het gebruik van onze nationale spaartegoeden in ons eigen financiële systeem, zonder transformatie van dat geld in kredieten voor de economie zal er geen ontwikkeling zijn.

Klepatsj heeft kritiek op wat je de populistische kant van het regeringsbeleid zou kunnen noemen: “De gekozen budgettaire strategie met de pensioenhervormingen als hoeksteen verwaarloost het onderwijs, de wetenschap en gezondheidszorg, om nog maar niet te spreken over de ontwikkeling van de infrastructuur. “

Michail Dmitrijev, president van het fonds voor strategische ontwikkeling, is van mening dat de er meer rekening moet worden gehouden met de negatieve affecten van een daling van de olieprijzen. De gebeurtenissen van de laatste maanden tonen immers aan dat bij een daling van de olieprijzen internationale investeerders hun geld weghalen uit olie exporterende BRIC landen. Het negatieve effect slaat dubbel toe.
Ook wijst Dmitrijev erop dat hoewel het vertrouwen in de Russische overheid als betaler toeneemt (S&P ratings), het beeld van het ondernemersklimaat in Rusland slecht blijft (Doing Business rating van de Wereldbank). Over het verbeteren van het ondernemingsklimaat wordt wel veel gesproken, maar er gebeurt nog erg weinig.

Dmitrii Grisjankov, algemeen directeur van het agentschap Ekspert PA, betwijfelt de waarde van investeringen als belangrijkste indicator voor de economische situatie in Rusland. De laatste jaren is er weinig vooruitgang geboekt op het gebied van arbeidsproductiviteit en andere efficiency criteria. “Er worden geen ingenieurs meer opgeleid, die een waterkrachtcentrale kunnen bouwen. De laatste waterkrachtcentrale is twintig jaar geleden gebouwd. Die mensen zijn al lang met pensioen. Hetzelfde geldt voor de stedenbouw, de luchtvaart- en industriële bouw. “
“De onderliggende reden voor de onderontwikkeldheid van het financiële systeem in Rusland is het ontbreken van een deugdelijke registratie van privaat eigendom. Slechts 5 tot 10% van de landbouwgrond heeft een goed omschreven eigenaar. De rest kan niet worden gebruikt als onderpand voor het verkrijgen van een lening.”

Pjotr Sjedrovitskii, adviseur van de directeur van Rosatom: “Wat voor type innovatieve economie willen we eigenlijk bouwen? Gebaseerd op de militaire industrie zoals vroeger? Of iets nieuws, net zoals de Europeanen, die een ‘ecologische economie’ willen bouwen? … Voorts “leven de mensen, die in wetenschappelijke onderzoekscentra de essentiële innovatieve producten maken, nog als vanouds. Het ‘sociale kapitaal’ waarop we onze innovatieve doorbraak willen baseren, moet duidelijk omschreven worden.” …Tevens “moeten we erkennen dat de ongelijke ontwikkeling van de verschillende delen van het land onvermijdelijk is. …. “Wanneer de interne energieprijzen zullen toenemen zal de migratie alleen maar toenemen naar die delen(de steden) waar er een compleet pakket van diensten wordt aangeboden”.. …. “Door het gebrek aan arbeidskracht zullen de arbeidslonen gaan stijgen. Nu al werken er in de mijnen van de Koezbass zogenaamde ‘hardlopers’, die twee tot drie maanden in een mijn werken en vervolgens naar een beter betalende mijn vertrekken.”

Samenvattend bestaat de consensus uit de noodzaak dat Rusland een open economie moet blijven, maar dat FDI niet alles is en er flink aan het eigen huis gebouwd dient te worden: ondernemersklimaat , het onderwijs en wetenschap als basis voor innovatie. Voorts vinden de economische experts dat het populistische beleid van de overheid zoals investeringen in pensioenstelsel en afgelegen gebieden de economische ontwikkeling van het land niet bevordert.

Faillissementen:
Kommersant publiceert een informatief achtergrondartikel over het hoge aantal faillissementen in Rusland. Vanuit de praktijk uit de stormachtige jaren ’90 is de Russische ondernemer gewend zijn risico’s te spreiden. Elke onderdeel van zijn onderneming is ondergebracht in een apart bedrijf. Tevens groeien de boekhoudkundige risico’s van een bedrijf met het jaar. Het wordt verstandig geacht eens in de paar jaar met een schone lei te beginnen.

Medvedev in Kamstjatka: De president bezocht de verre oostkust van zijn land. Hij toonde zich getroffen door de welvaartsverschillen in zijn land. De gouverneur: “Voor de burgers die hier wonen betekenen onze plannen voor de toekomst niets . Zij leven in het hier en nu. De winter komt eraan en die moeten ze overleven en het liefst onder acceptabele omstandigheden.” Medvedev zocht naar het geld dat al in april werd toegewezen voor het aardbevingveilig maken van de huizen. “Financiën luisteren jullie? Als er straks iets gebeurd, doen jullie geen oog meer dicht.” De president wordt wat strenger in zijn optredens: “Ik wil dat elk van de aanwezigen goed beseft dat de besluitvaardigheid van het hele land van elk van ons afhangt. We praten over de juiste zaken, nemen de goede beslissingen, maar wanneer het om coördinatie gaat, dan gaat het alles mis. Niets werkt meer. Het is erg slecht wanneer alle besluiten inclusief de operationele vragen door de president genomen moeten worden. Dat betekent dat we geen bestuurssysteem hebben, dat we niet kunnen werken.”

Poetin en partijbestel: Premier Poetin maakt een rondje langs de politiek velden. Kommersant journalist Kolesnikov verhaalt hoe de linkse parlementariërs van Rechtvaardig Rusland klagen dat hun goede ideeën door de concurrenten van het grote Verenigd Rusland worden gestolen, maar dat ze een na een uur met de alleswetende Poetin begrijpen dat ze blij mogen zijn wanneer een enkelen van hun betere ideeën het überhaupt worden opgepikt. Donderdag zijn de VerenigdRussen aan de beurt. Poetin, ‘de partijloze partijleider’, feliciteert hen met de contactpunten, die in het land zijn opgezet. “Het zijn er te veel voor één mens”, zegt de premier refererend aan zijn naam die op de pui van elk van de contactentra prijkt. Hij begrijpt dat de partijleden bevreesd zijn om zonder hun Poetin met de burger in gesprek te gaan.

De rechterflank: Tijdens zijn gesprek met de VerenigdRussen gaf premier Poetin aan dat hij graag nog een partij rechts van VerenigdRusland ziet. Daags later draait het geruchtencircuit op volle toeren. Nikita Belykh neemt afscheid van de SPS. Hij zegt geen deel te willen zijn van een vanuit het Kremlin opgezette partij aan de rechterflank. Volgens een lid van het presidium van de partij hebben de regionale afdelingen de doorslag gegeven in de keuze voor deelname aan het nieuwe ‘Kremlin’ project. “De anti Poetin stemming is aan de top van de partij veel sterker dan beneden. In de lokale afdelingen wil men de partij in stand houden en deelnemen aan verkiezingen. “ Sinds de partij zijn geldschieter Tsjoebais kwijt is en als gevolg van het lage aantal stemmen tijdens de laatste parlementaire verkiezingen de zendtijd voor politieke partijen zelf moeten worden terugbetaalt koerst de partij af op een bankroet. Een fusie met de andere ‘loyale’ rechtse partijen lijkt voor velen de mogelijkheid om op lokaal niveau weer mee te kunnen doen. De grote vraag is wie straks dat nieuwe rechtse project zal gaan leiden.

Nationale Projecten:
De nationale projecten voor huisvesting, onderwijs, gezondheidszorg en landbouw heten vanaf 2009 weer gewoon “overheidsprogramma’s”. Het verschil lijkt boekhoudkundig: De overheidsprogramma’s zijn deel van het federale budget. De nationale projecten waren dat niet. Het programma voor gezondheidszorg zal zich in het komende jaar vooral richten op hart- en vaatziekten, schrijft Rossiiskaja Gazeta.

Tsjoebais: Een nieuwe klus voor de oudgediende hervormer met een liberale visie. Na de opdeling van de elektriciteitsmarkt overzien te hebben, gaat Anatolii Tsjoebais nu leiding geven aan het staatsbedrijf Rosnano, dat zal “optreden als co investeerder in nanotechnologische projecten met een significant economisch of sociaal potentieel”.

GLONASS: Er zijn drie satellieten in een baan om de aarde gebracht voor het Russische GPS systeem; Het aantal satellieten komt daarmee op 16. Voor een volledige dekking van Rusland zijn 18 satellieten nodig. Die hadden er al moeten zijn op 31 december 2007. Voor volledig bereik over de gehele wereld zijn 24 satellieten nodig.

MKB:
Rossiiskaja Gazeta laat woordvoerders van belangenverenigingen voor ondernemers aan het woord, die hun zorgen uitspreken over de wettelijke basis voor de gesubsidieerde verkoop van gehuurde bedrijfsruimtes. Lokale overheden dienen vanaf 1 januari ondernemers in de mogelijkheid te stellen om bedrijfsruimtes, die ze al langer dan drie jaar of meer van de lokale overheid huren voor een schappelijke prijs te kunnen kopen. Nu is de federale wet zo ruim omschreven dat de lokale overheden naar eigen inzicht kunnen handelen. Een periode van ‘drie jaar of meer’ kan ook geïnterpreteerd worden als minimaal vijf jaar, of zelfs meer. Bovendien vrezen de ondernemers dat wanneer zij de huur één keer te laat hebben overgemaakt de termijn dat door de ambtenaren misbruikt zal worden als een hiaat in de huurperiode. Lokale overheden mogen bovendien zelf de bovengrens van het aantal vierkante meters vaststellen.

Jamadajev: Roeslan Jamadajev is voor een Moskous stoplicht in zijn auto vermoord. Roeslan was een van een viertal broers, allen ‘helden van Rusland’, uit Goedermes in Tsjetsjenië. De broers vochten tijdens de eerste oorlog aan Tsjetsjeense kant en tijdens de tweede oorlog aan Moskouse kant. Het waren bondgenoten van vader Kadyrov, maar staan op gespannen voet met zoon Kadyrov. Roeslan schopte het tot het federale parlement. Broer Soelim leidde het militaire bataljon Vostok (bekend van de recente incursie in Georgië proper, JM) en kwam vanuit de positie meermalen in aanvaring met Kadyrov junior. De jongste broer Isa was de enigste levende broer op de begrafenis. Voor Soelim is een opsporingsbevel uitgevaardigd. Dzjabrail werd al eerder vermoord.

Geen enkele van de moordtheorieën klinkt overtuigend. Spannend is wel het gerucht over een Koreaanse huurmoordenaar, die periodiek klussen in Moskou zou aannemen en vervolgens weer zou verdwijnen.

Corruptie: Resultaten van een FOM onderzoek tonen aan dat de corruptie in Moskou het hoogst is. Daar erkent 42% van de ondervraagden wel eens steekpenningen betaalt te hebben. In Krasnodar Krai en Tatarstan is het percentage 41%. De minst gecorrumpeerde regio’s lijken Tjoemen en Perm, waar respectievelijk 18% en 12% van de ondervraagden wel eens steekpenningen heeft betaalt. De president van het onderzoeksbureau heeft een goed idee; een nationale dag waarop niemand de verkeerspolitie afbetaalt. De redenatie achter het idee is dat de samenleving bewust moet worden van de eigen kracht waarmee het fenomeen te kan worden gestopt. Zo bekent 61% van de ondervraagden uit Moskou een ‘verdraagzame’ houding te hebben jegens steekpenningen.

Verkiezingen: 12 oktober is het weer verkiezingsdag. In totaal gaat het om 6848 lokale verkiezingen. De Maatschappelijke Raad opent ‘hotlines’ in 14 regio’s en wil ook waarnemers van de OVSE uitnodigen. De uitnodiging is controversieel omdat de OVSE eigenlijk geen mandaat heeft voor het waarnemen van lokale verkiezingen. De organisatie komt in de regel alleen tijdens federale verkiezingen. Andrei Przjezdomskii vertelt Rossiiskaja Gazeta: “Vele druppels slijpen de steen. Des te vaker we contact maken, des te beter ze begrijpen dat in Rusland niet alles zo grijs en eenduidig is als het hen toeschijnt.” Lilija Sjibanova van de Russische NGO Golos (stem); “We willen ODIHR uitnodigen voor een conferentie over de verkiezingsuitslagen. Er zullen zeer verschillende observaties te horen zijn en zij (de Europeanen) moeten die horen.”

Persvrijheid: Vladimir Pozner aan de vooravond van de TEFI uitreikingen: “Toen ik journalistieke vrijheid vergeleek met een gang met muren, sprak ik over de media in het algemeen, over alle landen. In het ene land is de gang wat smaller, in het andere land wat breder, maar overal zijn er gangen en muren. En wanneer je de muur probeert te doorbreken dan levert dat problemen op. Dat is ook in elk land zo. Op dit moment is in ons land de gang het smalst op de federale televisiekanalen. In de gedrukte media is de gang erg breed. Alles wat je begeert is er te vinden; extreem linkse opinie, extreem rechtse meningen, kritiek op de president en de premier alsmede artikelen die hen ondersteunen. Op de radio is de gang iets smaller, maar er is ook veel van dat alles. Luister maar naar Echo Moskvy. Er is nog meer. Op de regionale televisie is de gang weer een stuk smaller, omdat gouverneurs en burgemeesters daar stevige druk uitoefenen. Toch verschijnen er programma’s die je niet op de federale kanalen ziet. Als laatst zijn er de federale televisiekanalen, waar de gang erg smal is wat betreft politiek en informatie. Dat controleert de overheid. Het is natuurlijk lastig werken onder dergelijke omstandigheden. “

Televisieprijzen: Winnaar in de categorie informatieve analytische programma’s is ‘de week’ van Marianna Maksimovskaja, dat zondagmiddag op Ren TV wordt vertoont. Ik kijk zelf regelmatig en moet zeggen dat “de gang” waardoor Maksimovskaja loopt behoorlijk “breed” is. De TEFI toont aan dat dit ook door haar collega’s wordt gewaardeerd. Mijn persoonlijke prijzen gaan naar de talkshow Gordon Quichotte van Aleksandr Gordon. Bijzonder vond ik ook de recent vertoonde serie ‘Apostol’ over een Russische held tijdens WO2, die duidelijk niet voor het vaderland vecht, maar vanuit het verlangen zijn gezin nog eens te kunnen zien. De missie wordt volbracht, het gezin verdwijnt in de goelag.

South Park: Begin september oordeelde de rechtbank dat een uitzending van de Amerikaanse animatieserie South Park extremistische uitspraken bevatte. De rechtszaak kwam voort uit een stroom van klacht en, onder andere van het hoofd van de Protestantse Kerk in Rusland. Naar zijn mening was de betreffende uitzending openlijke propaganda voor homoseksualiteit en pedofilie, een asociale levenswijze en veelvoudige slechte gewoontes. De directrice van het kanaal zei in maart te vermoeden dat er zakenbelangen achter de verdachtmakingen zouden zitten: “Er zijn praktische geen vrije frequenties in Moskou.”

Pavel Tarakanov, voormalig leider van de Pro-Kremlin beweging ‘Wij lopen samen’ en nu parlementariër uit de commissie voor jeugdzaken deed doorschemeren dat er een overheidsproject zou klaarstaan om de frequentie van 2x2 over te noemen. “We hebben voor ons jeugdbeleid zeker een mediamegafoon nodig, maar dit plan houdt al snel op. Niemand zal naar zo’n kanaal kijken”, tempert Ivan Mel’nikov van de KRPF, de jeugdige ambitie van zijn collega.

In de Moskouse en Peterburgse straten piketteren zo’n 300 jongeren voor het behoud van de zender. Een benefietfeest in een zaal voor 800 man werd bezocht door 4000 fans. In totaal zijn er 34.000 handtekeningen verzameld.

De kinderzender 2x2 mag blijven adviseert de Federale Commissie voor televisie en radio-uitzendingen deze week. Commissielid Seslavinskii vertelt Kommersant dat een groot deel van de ingediende klachten gefabriceerd was. Een anonieme bron zou de krant bevestigd hebben dat een telefoontje uit het Kremlin de commissieleden moest verzekeren dat de overheid geen interesse heeft in de frequentie van 2x2. De uiteindelijke beslissing wordt genomen door Rosokhrankul’tur.

IJzeren Felix: Het beeld van ‘KGB oprichter’ Dzjerzjinkii zal naar alle waarschijnlijkheid niet terugkeren op het plein voor Loebljanka. Vorige week leek er nog ‘kamermeerderheid’ te ontstaan voor een dergelijk voorstel. Wie redde het liberale gezicht van Rusland? - De lezer mag natuurlijk ook vinden dat dit al niet meer te redden is, of dat zo’n gezicht nooit bestaan heeft, JM - Juist, Kirill Frolov met zijn Unie van Orthodoxe Burgers, vooral bekend van hun acties tegen de gay parades. Dzjerzjinkii zou “een door de duivel bezeten vijand van de Russisch Orthodoxe Kerk” zijn. Aan zijn handen zou “het bloed van gelovigen en martelaren kleven”. Het Moskouse Patriarchaat noemde Frolov’s open brief een signaal uit de maatschappij dat de Kerk ondersteunt. De Kerk heeft vervolgens de indieners van het voorstel verzocht om zich te bedenken.

Een interessante zinsnede uit de brief van Frolov: “We zijn geschokt. Het land liep op rolletjes: de president en de premier zijn Orthodoxe mensen, die een koers leiden van nationaal-democratische synthese, gebaseerd op Orthodoxe tradities. En dan plots zo’n voorstel.”

Medvedev bezocht overigens deze week het masker van droefheid, een monument voor de slachtoffers van de kampen in de Kolyma.

Autoloze dag: Het Moskouse vervoersbedrijf, het Wereld NatuurFonds en de organisaties ‘Rusland zonder auto’s en ‘Moskowieten voor de tram’ riepen hun stadgenoten op de auto te laten staan. Zonder veel succes. Waar zijn de lang beloofde parkeerplaatsen aan de rand van de stad, vraagt Rossiiskaja Gazeta zich af? De Moskouse tramrails blijken overigens te breed te zijn om nieuwe generaties westerse trams te kunnen laten rijden. Er wordt inmiddels wel geëxperimenteerd welke van westerse gemakken voorziene tramwagons overgezet kunnen worden op een Russisch onderstel.

Karaganov: “Rusland is niet alleen de militaire maar ook politieke winnaar (van het conflict in Georgie, JM) Rusland heeft hen die niet wilden luisteren aangetoond dat het de politieke wil heeft om de eigen belangen en de levens van de eigen burgers te beschermen. Rusland’s politiek-diplomatieke gewicht is toegenomen. Dreigementen inzake isolatie (vanuit de VS en Navo) komen voort uit frustratie over het eigen verlies en de eigen onmacht.”

“Rusland kent echter ook verliezen. Het vertrouwen in de Verenigde Staten is lager dan nul. Het vertrouwen in de Europeanen, zelfs ‘de oude’, is bijna nul. We kunnen onszelf geruststellen met de gedachte dat zij daar zelf schuld aandragen. Het zijn zij zelf, die de ethische oriëntatie in hun buitenlands beleid hebben verloren. Het probleem zit hem in het feit dat de Europese invloed gedurende de afgelopen 300 jaar de belangrijkste bron van de modernisering van onze maatschappij en economie is geweest. Een verzwakking van die invloed betekent een verzwakking van de impulsen tot modernisering. We kunnen lachen om de Europese zwakte en schijnheiligheid, maar de drang om te leven als in Europa is altijd een van de belangrijkste drijvende motieven geweest in de Russische beweging voorwaarts. Een vervreemding van Europa betekent een versterking van de niet competitieve laag in de samenleving, die zich verzet tegen de invoer van meer concurrentie. Hun woordvoerders kruipen al uit hun krochten en spleten om te verkondigen dat de modernisators, die een sterke, vrije en eigentijds Rusland willen, westerse spionnen zijn.”

“Ik ben overtuigd dat enkele verkijkende Amerikaanse figuren, die een nieuwe koude oorlog voorstaan, zich tot doel stellen om de modernisering en daarmee versteviging van de positie van Rusland te saboteren. “

Georgië: Rossiiskaja Gazeta publiceert een artikeltje over onderhuidse spanningen in Georgië. De Mingrelen, die ten zuiden van Abchazië wonen zouden een eigen munt willen uitgeven. Het lijkt me om een kleinschalige actie te gaan. RG lijkt deels in de valkuil te vallen van het leedvermaak, kenmerkend voor de overwinnaar. Toch zit er wat in de waarschuwing dat Georgië een broos imperium is dat met een machtsvacuüm in Tbilisi nog verder uiteen kan vallen. De havenstad Poti ligt in het genoemde Mingrelië. De andere havenstad Batoemi ligt in Adzjarië, tot 2004 nog net zo opstandig als Abchazië en Zuid-Ossetië. Ten zuiden van Tbilisi wonen er in Dzjawachk voornamelijk Armenen en in Kremo-Kvartli Azeri’s.

OPEC: Rossiiskaja Gazeta bericht dat gesprekken over toetreding tot de OPEC actiever worden. Voelde Rusland zich de afgelopen decennia lekker in een vrije rol, nu het land weer gewend raakt aan stabiliteit, wordt het gevoeliger voor de negatieve gevolgen van een stuiterende olieprijs. Bovendien is Rusland op zoek naar vrienden buiten de traditionele kring van westerse partners.

Venezuela: Handjes schudden met Chavez betekent voor Rusland niet zozeer cowboytje pesten, maar vooral een open deur naar de economieën van Latijns Amerika. De afspraken van deze week lijken echter een grote hoop los zand. Het op te richten consortium met vijf grote Russische olie- en gasbedrijven en het Venezolaanse PDVSA lijkt eerder een overbodig overlegorgaan dan een daadwerkelijke ontwikkelaar. Al die bedrijven in een project? Dat zal niet gebeuren. TNK-BP, Loekoil en Gazprom werken al in Venezuela. Beide landen zeggen samen een ontwikkelingsbank te starten voor projecten vanuit het middenbedrijf. Kommersant vermoedt dat de bank vooral gebruikt zal worden voor de financiering van de wapendeals. Die (wapen)deals zijn overigens op een aantal burgervliegtuigen na nog niet rond. Wel bieden de Russen 1 miljard aan leningen om wapens van Russische makelij te kunnen financieren.

No comments: